عصرایران؛ رضا غبیشاوی - سیدعباس صالحی با حکم رهبری، به عنوان نماینده این مقام و مدیرمسوول روزنامه اطلاعات منصوب شد تا قدیمی ترین روزنامه در حال انتشار ایران (96 ساله)، شاهد رئیس جدیدی باشد. به رئیس جدید می توان این درخواست ها و پیشنهادات را ارائه کرد.
1- بازگشت به فعالیت حرفه ای - به نظر می رسد یکی از نخستین وظایف و ماموریت های رئیس جدید بازگشت روزنامه اطلاعات به ریل فعالیت حرفه ای است.
روزنامه اطلاعات در سال های اخیر از رویه عملکرد حرفه ای، دور شده و در مسیر روزمرگی و روزنامه نگاری خنثی، بی تاثیر و غیرحرفه ای قرار گرفته بود. انتشار خبرها و تیترهای خنثی به دور از جذابیت و اهمیت و جدا از تحولات روز ایران، منطقه و جهان، از روزنامه اطلاعات، کاغذ اخباری ساخته بود که بدون در نظرگرفتن نیازهای خبری - تحلیلی مخاطب ایرانی چاپ می شد و در نتیجه، انتشار و عدم انتشارش، تغییر و تاثیری در ساحت رسانه ای و اطلاع رسانی ایران نداشت.
فعالیت حرفه ای روزنامه اطلاعات نیازمند لوازم و ابزارهای ملموس و غیرملموس است اما مهمترین آن، نیروهای حرفه ای و ایجاد فضای کار حرفه ای است. نیروهایی که تعداد آنها در ایران امروز به شدت کم شده است. روزنامه اطلاعات برای فعالیت حرفه ای رسانه ای از ابزارهای ملموس کم ندارد. از ساختمان بزرگ و چاپخانه و پول و شبکه توزیع و ... اما به نظر می رسد در کنار نبود یا خاموشی نیروهای حرفه ای، مشکل در ابزارهای ناملموس است و مهمترین آن، فضای فعالیت حرفه ای است. روزنامه اطلاعات با نبود فضای فعالیت حرفه ای روبه رو است.
برخلاف عده ای که می گویند عصر روزنامه نگاری و انتشار روزنامه کاغذی سپری شده اما واقعیت چیز دیگری است. در جهانی مملو از خبر جعلی و شبه خبرنگاران و شهروندخبرنگاران، ارزش و اعتبار کار رسانه و روزنامه نگاری دوچندان شده است به شرط اینکه با رسانه حرفه ای و روزنامه نگار حرفه ای طرف باشیم و نه با عناصر و فعالان سیاسی یا تبلیغات سیاسی.
2- استقلال حرفه ای - سیدعباس صالحی با حکم مستقیم رهبری به سمت نماینده این مقام و مدیرمسوول روزنامه اطلاعات منصوب شده است. این موضوع می تواند یک فرصت بزرگ برای رئیس جدید باشد تا از استقلال حرفه ای در این روزنامه و موسسه رسانه ای حفاظت و آن را تقویت کند. این موضوع البته به قدرت شخص سیدعباس صالحی نیز باز می گردد که با استفاده از حکم مستقیم رهبری، تا چه اندازه می تواند جلوی دخالت ها و اعمال نفوذ دیگران در این رسانه را بگیرد.
حکم مستقیم رهبری به این معنی است که سیدعباس صالحی به عنوان مدیرمسوول و سردبیر منصوب وی و روزنامه نگاران در روزنامه اطلاعات می توانند و باید بتوانند مصلحت ها و باید و نبایدهای اطلاع رسانی را به دور از اعمال نفوذها و دخالت های غیرقانونی دیگران، خود تشخیص دهند و اجرا کنند در غیراین صورت، رسوایی عملکرد اطلاع رسانی صداوسیما و دیگر رسانه های دولتی - حکومتی شامل روزنامه اطلاعات نیز خواهد شد و چه کسی است که به قرار گرفتن نام خود در کنار رسوایی رضایت دهد.
استقلال حرفه ای در روزنامه نگاری و فعالیت رسانه ای، یعنی به لحاظ محتوایی این سردبیر و روزنامه نگار و رسانه است که تشخیص می دهد چه چیزی چگونه و برچه اساسی منتشر بشود یا نشود و در این مسیر جز قانون و حکم دادگاه صالح، محدودیتی نباید باشد.
فعالیت حرفه ای رسانه ای بدون وجود استقلال حرفه ای بی معنی است چرا که انتقال واقعیت ها به دور از تاثیرگذاری دیگران، سخت است و هر طرف و هر صاحب قدرتی چه در دولت و حکومت و چه در خارج از آنها، تلاش می کند جهت گیری رسانه را به سمت منافع خود تغییر دهد و مانع از نقد و انتقاد رسانه علیه خود شود. الزامات و امر و نهی های اطلاع رسانی را رسانه و روزنامه نگار تشخیص و انجام می دهد و نه نهادهای دیگر در حوزه های خارج از اطلاع رسانی.
3- انتشار آمار تیراژ، فروش، درآمد و هزینه - پیشنهاد می شود آمار تیراژ، فروش، درآمد، هزینه و سود روزنامه اطلاعات و دیگر نشریات زیرمجموعه موسسه اطلاعات به صورت عمومی و متوالی و مستمر منتشر شود چرا که این موسسه عمومی و متعلق به همگان است و این همگان حق دارند از این اطلاعات مطلع شوند.
رسانه به عنوان مدعی و پیگیر شفافیت در دیگر حوزه ها خود باید در صف نخست این شفافیت باشد. علاوه بر این، انتشار این آمارها نشان دهنده عملکرد و میزان موفقیت یا شکست رسانه است. زمانی گفته می شد تیراژ، ناموس روزنامه است و نباید منتشر شود اما اولا این جمله مربوط به گذشته است و نه حال و ثانیا حتی در صورت که صحت داشته باشد که ندارد مربوط به روزنامه های بخش خصوصی است و نه رسانه های حکومتی، دولتی، عمومی یا غیرخصوصی.
علاوه بر این، کدام روزنامه است که از اعلام تیراژ بالای خود افتخار نکند؟ تیراژ روزنامه یکی از معیارهای اعلام وضعیت روزنامه است. همان گونه که شاخص های اقتصادی، بیانگر وضع اقتصادی یک جامعه است.
این پیشنهاد را حتی به مسوولان وزارت فرهنگ هم ارائه کردم که تیراژ و امار فروش مطبوعات دولتی، حکومتی و عمومی و دیگر مطبوعات که از یارانه های دولتی برخوردار می شوند؛ اعلام عمومی شود.
4- بی طرفی، منافع عمومی و حقوق عمومی - روزنامه اطلاعات، نهاد بخش عمومی است. در نتیجه باید بالاتر از احزاب و گرایش های سیاسی، منافع عمومی و حقوق عمومی را دنبال کند و این دو ارزش خبری را بیش از بقیه، توجه داشته باشد.
چنین رویکردی نیز در کنار استقلال حرفه ای، نیازمند بی طرفی است تا رسانه به آئینه ای برای بیان واقعیت ها به دور از اطلاع رسانی تبلیغاتی، حزبی، سیاسی و ارگانی تبدیل شود. رسانه ای که محل بیان خواسته ها، مطالب و نیازها و مشکلات مردم باشد و نه تریبون مسوولان برای سخنرانی یکطرفه با مردم.
برای تحقق این موضوع بکارگیری روزنامه نگاران لازم است و نه فعالان سیاسی. روزنامه نگارانی که فعالیت رسانه ای بی طرفانه، مستقل و حرفه ای را بالاتر از دنباله روی از این یا آن گرایش سیاسی بدانند و سوژگی سوژه ها را بدون تعصب دنبال کنند.
در ایران امروز و با وجود رسانه های مختلف اما همچنان جای رسانه ای قدرتمند و دارای امکانات فنی و مادی که بتواند با فاصله از دولت، واقعیت های موجود را بازتاب دهد خالی است و روزنامه اطلاعات می تواند این جای خالی را پر کند.
کلام آخر اینکه روزنامه اطلاعات، امکانات بسیاری دارد. این امکانات را به مانند گذشته می توان در خدمت روزنامه نگاری خنثی و کارمندخبرنگاری قرار داد و به دور از نیازهای خبری مردم، کار و فعالیت رسانه ای انجام داد و با روزمرگی ایام را گذراند. و هم می توان از این امکانات، فرصتی برای انتشار یک روزنامه رسانه ای، حرفه ای، باکیفیت و تاثیرگذار به دور از روزنامه نگاری تبلیغاتی و ارگانی ساخت.
نقطه قوت روزنامه در این سالها به جز ستون یادداشتها، ضمیمههای روزانه آن است که با رویکردی کاملا محافظهکارانه ضمیمه سیاسی را از یادبرده است و ضمیمه کودکان را ترجیح داده است!