عصر ایران - هایپرلیپیدمیا (Hyperlipidemia) یا چربی خون بالا اصطلاحی پزشکی برای تعریف سطوح بالای غیرطبیعی چربی ها (لیپیدها) در خون است که شامل کلسترول و تری گلیسیریدها می شوند.
اگرچه هایپرلیپیدمیا می تواند ارثی باشد، اما اغلب نتیجه عوامل سبک زندگی از جمله رژیم غذایی نامتعادل، فعالیت بدنی بسیار کم و سیگار کشیدن است.
کلسترول بالا شایعترین نوع هایپرلیپیدمیا است. اشکال دیگر چربی خون بالا شامل هایپر تری گلیسیریدمیا و هایپرلیپیدمیا ترکیبی می شوند که در مورد دوم هم سطح کلسترول و هم تری گلیسیرید بالا است.
افراد مبتلا به هایپرلیپیدمیا درمان نشده نسبت به آنهایی که دارای سطوح عادی کلسترول هستند، دو برابر احتمال بیشتری دارد به بیماری عروق کرونر مبتلا شوند. این بیماری می تواند به گرفتگی عروق منجر شود که خطر سکته قلبی، سکته مغزی یا دیگر مشکلات جدی را افزایش می دهد.
هایپرلیپیدمیا به طور معمول قابل کنترل است و اگر چربی خون بالا در شما تشخیص داده است، توجه به رژیم غذایی یکی از مهمترین اقداماتی است که باید مد نظر قرار دهید. در ادامه با بایدها و نبایدهای خوراکی در صورت ابتلا به هایپرلیپیدمیا بیشتر آشنا می شویم.
کلسترول یک ماده مومی شکل است که بدن به سطوح متعادل آن برای کمک به پشتیبانی از غشاهای سلولی، تولید هورمون ها، کمک به گوارش و تبدیل ویتامین دی در پوست نیاز دارد.
انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که مصرف چربی های اشباع در رژیم غذایی به کمتر از 6 درصد کالری های مصرفی روزانه محدود شده و مصرف چربی های ترانس به حداقل برسد.
از جمله خوراکی هایی که در صورت ابتلا به چربی خون بالا باید از آنها پرهیز کنید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
روغن های حاوی چربی های اشباع و ترانس مانند روغن نارگیل، روغن نخل (پالم)
گوشت های چرب و قرمز مانند استیک، گوشت خوک، گوشت گوسفند
گوشت های فرآوری شده مانند سوسیس، کالباس، سالامی، بیکن
محصولات لبنی پر چرب مانند شیر کامل، کره، بستنی، ماست های شیرین شده
زرده تخم مرغ
غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ شده
فست فودها و غذاهای منجمد مانند همبرگر، هات داگ و پیتزاهای منجمد
غذاهای شور (سرشار از سدیم) مانند سوپ های کنسروی، تنقلات نمکی مانند چیپس و کراکر
شکر (خوراکی های شیرین شده) مانند کلوچه ها، آبنبات ها، کیک ها، دسرها، آبمیوه های شیرین شده، نوشابه، ژله، مربا، شربت
الکل شامل هر نوع نوشیدنی الکلی
غلات پالایش شده و خوراکی های نشاسته ای مانند آرد سفید و نان سفید
از جمله خوراکی هایی که می توانند به کاهش سطوح کلسترول و تری گلیسیرید کمک کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
غلات کامل مانند جو، جو دوسر، نان گندم کامل، برنج قهوه ای، کینوا
سبزیجات مغذی و سرشار از فیبر مانند سبزیجات برگدار سبز، جوانه های بروکسل، بروکلی، گل کلم، کدو، هویج، لوبیا سبز، گوجه فرنگی، فلفل
میوه های سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان ها مانند توت ها، مرکبات، موز، سیب، گلابی، هلو
ماهی های چرب مانند سالمون، تن، خالمخالی، هرینگ
پروتئین بدون چربی مانند مرغ، بوقلمون، لوبیا، عدس، توفو، مغزدانه ها
ادویه های ضد التهاب مانند زنجبیل، سیر، زردچوبه، ریحان