تیروزین؛ از مکمل غذایی محبوب تا تولید کننده ترکیبات شیمیایی مهم در مغز!

عصر ایران - تیروزین یک مکمل غذایی محبوب است که به منظور بهبود هوشیاری، توجه و تمرکز استفاده می شود. این ترکیب همچنین به تولید مواد شیمیایی مهمی در مغز کمک می کند که برای برقراری ارتباط میان سلول های عصبی ضروری هستند و حتی ممکن است خلق و خو را هم تنظیم کنند.

با وجود این همه فواید، مکمل تیروزین می تواند عوارض جانبی مختلفی به همراه داشته باشد و یا با یک سری از داروها ایجاد تداخل کند. نکاتی که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند، از طریق مقالات منتشر شده توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا در دسترس علاقه مندان هستند.

تیروزین چیست و چه کاری انجام می دهد؟

تیروزین یک اسید آمینه است که به طور طبیعی در بدن از اسید آمینه دیگری به نام فنیل آلانین تولید می شود. این ماده در بسیاری از مواد غذایی به ویژه در پنیر (جایی که برای اولین بار کشف شد) وجود دارد. در واقع "tyros" در زبان یونانی به معنای "پنیر" است.

تیروزین همچنین در مرغ، بوقلمون، ماهی، محصولات لبنی و سایر غذاهای پر پروتئین نیز ردیابی شده است. این ترکیب به ساخت چندین ماده مهم در بدن کمک می کند که از جمله مهم ترین آنها می توان به مواد زیر اشاره کرد:

- دوپامین: دوپامین مرکز پاداش و لذت را در مغز تنظیم می کند. این ماده شیمیایی مهم مغزی برای حافظه و مهارت های حرکتی نیز فاکتوری ارزشمند به شمار می رود.

- آدرنالین و نورآدرنالین: این هورمون ها مسئول پاسخ جنگ یا گریز به موقعیت های استرس زا هستند. آنها بدن را برای "جنگ" یا "فرار" از حمله یا آسیب درک شده آماده می کنند.

- هورمون های تیروئید: هورمون های تیروئید توسط غده تیروئید تولید می شوند و در درجه اول مسئول تنظیم متابولیسم هستند.

- ملانین: این رنگدانه به پوست، مو و چشم ما رنگ می دهد. افراد با پوست تیره ملانین بیشتری نسبت به افراد با پوست روشن دارند.

تیروزین را می توان در قالب مکمل های دارویی و یا ورزشی از داروخانه های سراسر کشور تهیه کرد. تصور می شود که مصرف مکمل تیروزین باعث افزایش سطح انتقال دهنده های عصبی دوپامین، آدرنالین و نوراپی نفرین در بدن می شود. با افزایش این انتقال دهنده ها، بهبود حافظه و عملکرد کلی در موقعیت های استرس زا قابل انتظار خواهد بود.

تیروزین می تواند عملکردهای ذهنی را در موقعیت های استرس زا بهبود ببخشد

استرس چیزی است که همه ما آن را تجربه کرده ایم. قابل ذکر است که استرس می‌ تواند با کاهش انتقال‌ دهنده‌ های عصبی بر استدلال، حافظه، توجه و دانش فرد تاثیر منفی بگذارد.

برای مثال جوندگانی که در معرض سرما قرار گرفتند (به عنوان یک عامل استرس‌ زای محیطی)، به دلیل کاهش انتقال‌ دهنده‌های عصبی دچار اختلال در حافظه شدند. با این حال زمانی که به جوندگان مذکور مکمل تیروزین داده شد، کاهش انتقال‌ دهنده‌ های عصبی معکوس و حافظه آنها تا اندازه زیادی بازسازی شد.

در حالی که داده های مطالعات مربوط به جوندگان لزوما قابل تعمیم به انسان نیستند، پژوهش های محدود انسانی نیز نتایج مشابهی را گزارش کرده اند.

برای نمونه در یک مطالعه روی 22 زن، تیروزین به طور قابل توجهی حافظه کاری (عملکردی) را طی یک کار دشوار و پیچیده ذهنی در مقایسه با دارونما بهبود بخشید. حافظه کاری نقش مهمی در تمرکز و پیروی صحیح از دستورالعمل ها دارد.

عوارض جانبی و تداخلات تیروزین

تیروزین توسط سازمان غذا و دارو آمریکا به طور کلی ترکیبی ایمن شناخته می شود. این مکمل با دوز 150 میلی‌ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز تا حداکثر سه ماه ایمن محسوب شده است.

در حالی که تیروزین برای اکثر افراد بی خطر است، می تواند در مواردی عوارض جانبی ایجاد کند و با برخی از داروها تداخل داشته باشد:

- مهارکننده‌ های مونوآمین اکسیداز با نام اختصاری MAOI

تیرامین نوعی اسید آمینه است که به تنظیم فشار خون کمک می کند و از تجزیه تیروزین به دست می آید. زمانی که تیروزین و فنیل آلانین توسط آنزیمی در میکروارگانیسم ها به تیرامین تبدیل می شوند، تیرامین در مواد غذایی تجمع می یابد.

پنیرهایی مانند چدار، گوشت های پخته شده یا دودی، محصولات حاوی سویا و آبجو حاوی سطوح بالایی از تیرامین هستند.

دسته ای از داروهای ضد افسردگی که تحت عنوان مهارکننده‌ های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) شناخته می‌ شوند، آنزیم مونوآمین اکسیداز را که تیرامین اضافی را در بدن تجزیه می‌ کند، مسدود می سازند. ترکیب MAOI با غذاهای پر تیرامین می تواند فشار خون را تا حد خطرناکی افزایش دهد.

اما این موضوع که آیا مصرف مکمل تیروزین منجر به تجمع تیرامین در بدن می شود یا خیر همچنان یه طور دقیق مشخص نیست. از این رو برای کسانی که MAOI مصرف می کنند، احتیاط لازم است.

- هورمون تیروئید

هورمون های تیروئید شامل تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) به تنظیم رشد و متابولیسم در بدن کمک می کنند. از این رو بسیار مهم است که سطح T3 و T4 نه خیلی بالا و نه خیلی کم باشد.

مکمل حاوی تیروزین ممکن است بر این هورمون ها تاثیر بگذارد. از آن جایی که تیروزین یک بلوک ساختمانی برای هورمون های تیروئید به شمار می رود، مصرف چنین مکمل هایی ممکن است سطح هورمون ها را بیش از حد بالا ببرد.

بنابراین افرادی که داروهای تیروئید مصرف می کنند یا تیروئید پرکار دارند، باید در مصرف مکمل تیروزین احتیاط کنند.

- لوودوپا (L-dopa)

لوودوپا (L-dopa) دارویی است که معمولا برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شود. در بدن L-dopa و تیروزین برای جذب در روده کوچک با هم رقابت می کنند که می تواند با اثربخشی دارو تداخل داشته باشد.

بنابراین این دو دارو باید با چند ساعت فاصله از یکدیگر مصرف شوند تا از این امر جلوگیری شود. جالب توجه است که تیروزین به منظور کاهش برخی از علائم مرتبط با زوال عملکردهای شناختی در افراد مسن مورد بررسی قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید:

ان استیل سیستئین؛ درباره یک ترکیب جادویی

ال آرژنین؛ از تنظیم فشار تا قند خون

گلوتامات؛ یک پیامرسان کلیدی در مغز

دانستنی‌هایی درباره غده تیروئید

تماشاخانه

داستان غم‌انگیز کودکی در غزه : «می‌خواهم روی پای مادرم بخوابم» / خبرنگار او را در شرایطی عجیبی پیدا کرد (فیلم)

قوچ‌مستی آغاز شده / قوچ‌های مست حواس‌شان به شکارچی‌ها نیست / نگرانی‌‌‌ها از شکار بیرحمانه (فیلم)

فیلم های دیگر