.png "عصر ایران")
۲۰ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۲۰ آبان ۱۴۰۳ - ۰۹:۴۲
فرآیند پخت نان سنگک ترکی به روش زوج روستایی آذربایجانی (فیلم) دولت سیزدهم یا دولت شانزدهم؟!
از سال 1358 به این طرف 13 بار انتخابات ریاست جمهوری تشکیل شده و اگرچه از 1368 به بعد رییس جمهوری رییس دولت هم بوده است اما قبل از آن ریاست دولت با نخست‌وزیر بوده و در یک مورد ( دولت شورای انقلاب) نخست‌وزیر هم نداشتیم.
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- آن قدر هر روز تعبیر دولت سیزدهم را برای کابینۀ سید ابراهیم رییسی می‌شنویم که شاید تشکیک در آن غیر ضروری به نظر برسد ولی واقعیت این است که دولت کنونی شانزدهمین دولت جمهوری اسلامی ایران است نه سیزدهم.
اصطلاح دولت سیزدهم ناشی از این تصور است که از ابتدا هر رییس جمهوری رییس دولت هم بوده حال آن که از 1368 به این سو و پس از بازنگری در قانون اساسی و حذف نخست‌وزیر ریاست دولت بر عهدۀ رییس جمهوری شد و قبل از آن رییس جمهوری رییس دولت نبود ضمن این که در سه دولت اساساً رییس جمهوری نداشتیم: دولت‌های اول و دوم وچهارم.
اما در عمل با حذف سه دولت بازرگان و شورای انقلاب و مهدوی کنی هر دولت با یک دوره ریاست جمهوری انطباق داده شده و بر این اساس چون 13 دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده به دولت فعلی دولت سیزدهم گفته می‌شود. اگر هم از روی تسامح و رواج بتوان پذیرفت اما نمی توان سه دولت را که مجموعا 23 ماه بر سر کار بوده‌اند از تاریخ کنار گذاشت وقتی در دورۀ مشروطه دولت های چند روزه را هم به حساب می‌آوریم.
واقعیت تاریخی از 16 دولت حکایت می‌کند از این قرار:
1. دولت موقت انقلاب اسلامی (بعد از 12 فروردین 1358: دولت موقت جمهوری اسلامی ایران) به ریاست مهندس مهدی بازرگان (نخست‌وزیر) از بهمن 1357 تا آبان 1358
2. دولت شورای انقلاب (بدون رییس جمهوری یا نخست‌وزیر) از آبان 1358 تا شهریور1359
تصویر اعضای شورای انقلاب و نه دولت شورای انقلاب. برخی وارد دولت شدند
3. دولت شهید محمد علی رجایی (نخست‌وزیر) در زمان ریاست جمهوری ابوالحسن بنی‌صدر (از شهریور 1359 تا مرداد 1360)
4. دولت شهید محمد جواد باهنر (نخست‌وزیر) در زمان ریاست جمهوری شهید رجایی (مرداد و شهریور 1360)
5. دولت آیت‌الله مهدوی‌کنی (نخست‌وزیر) در زمان فقدان رییس جمهوری و زیر نظر شورای موقت ریاست جمهوری (از شهریور تا آبان 1360)
6 و 7. دو دولت مهندس میرحسین موسوی (از آبان 1360 تا مرداد 1368) و در زمان ریاست جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای
8 و 9. دو دولت هاشمی رفسنجانی (رییس جمهوری) از شهریور 1368 تا شهریور1376
10و 11. دو دولت سید محمد خاتمی ( رییس جمهوری) از شهریور 1376 تا شهریور1384
12 و 13. دو دولت محمود احمدی‌نژاد (رییس جمهوری) از شهریور 1384 تا شهریور1392
14و 15. دو دولت حسن روحانی ( رییس جمهوری) از شهریور 1392 تا شهریور1400
16. دولت سید ابراهیم رییسی ( رییس جمهوری) از شهریور1400
یکی از دلایل بروز اشتباه هم این است که رجایی نخست وزیر با رجایی رییس جمهوری یکی گرفته می شود حال آن که مراد از دولت رجایی دولت او از شهریور 59 تا مرداد 60 است که نخست وزیر بود و بنی صدر رییس جمهوری بود نه دوران کوتاه ریاست جمهوری او که دکتر باهنر نخست وزیر شد.
دلیل دیگر موقت دانستن دولت مهدوی کنی است حال آن که موقت نبود و رأی اعتماد گرفت و اگر استعفا نمی کرد چه بسا رییس جمهوری جدید به لحاظ قانونی نمی توانست او را برکنار کند و نیاز به رأی عدم اعتماد بود.
یا این که دولت موقت بازرگان را به حساب نمی آورند حال آن که در این حالت کلمۀ «دولت» چه می شود و اگر دولت نبود پس چه بود؟
این یادداشت برای نکته سنجی زیاده از حد نیست و نویسنده می‌داند اصطلاح دولت سیزدهم کاملا جا افتاده و اگر سیزدهم را برداریم قبلی ها هم به هم می ریزد اما هفتۀ دولت تنها برای تبلیغ دولت مستقر نیست. فرصتی برای اشاره به دولت های پیشین هم هست.
خاصه این که نحله‌ای در نواصول‌گرایی ایرانی به تبدیل رییس جمهوری به نخست‌وزیر قانع نیست و مایل است انتخاب رییس جمهوری هم به مجلس سپرده شود تا شورای نگهبان از فشار رد صلاحیت گسترده چهره‌های سیاسی در هر چهار سال خلاص شود.
یک بار دیگر مرور می‌کنیم:
1. در ایران بعد از انقلاب تا کنون 16 دولت تشکیل شده است نه 13 دولت.
2. از سال 1358 به این طرف 13 بار انتخابات ریاست جمهوری تشکیل شده و اگرچه از 1368 به بعد رییس جمهوری رییس دولت هم بوده است اما قبل از آن ریاست دولت با نخست‌وزیر بوده و در یک مورد ( دولت شورای انقلاب) نخست‌وزیر هم نداشتیم.
3. اصطلاح دولت سیزدهم با فرض انتساب هر دولت به رییس جمهوری ابداع شده که نادرست است.
4. حسب اساس نام اشخاص رییسان دولت‌ها بعد از انقلاب و فارغ از این که دوران آنان کوتاه بوده یا دو دورۀ کامل و ابتدا نخست وزیر و بعد رییس جمهوری از این قرار است:
1. مهدی بازرگان 2. محمدعلی رجایی 3. محمد جواد باهنر 4. محمد رضا مهدوی کنی 5. میرحسین موسوی 6. اکبر هاشمی رفسنجانی 7.سید محمد خاتمی 8. محمود احمدی‌نژاد 9. حسن روحانی 10. سید ابراهیم رییسی
5. بدین ترتیب سید ابراهیم رییسی هشتمین رییس جمهوری و دهمین رییس دولت در جمهوری اسلامی ایران است. نه سیزدهمین رییس جمهوری است نه سیزدهمین رییس دولت منتها با تسامح و بر اساس ادوار انتخابات عنوان دولت سیزدهم رایج شده شاید با توجیه موقت بودن دولت موقت، نخست وزیر نداشتن و انتقالی بودن دولت شورای انقلاب و رییس جمهور نداشتن دولت مهدوی کنی. منتها اگر این سه که جمعا 23 ماه عهده‌دار ادارۀ کشور در انتهای سال 57 و سال های 58 و 59 و 60 بوده اند دولت نبوده‌اند پس چه بوده‌اند؟!
لینک کوتاه: کپی لینک
طرح ترافیک جدید تهران در راه است؟ نتایج نهایی انتخابات آمریکا؛ ترامپ در تمام ایالتهای کلیدی پیروز شد (+ نمودار) ماجرای شیوع بالای HPV در تهران عضو هیئت رئیسه مجلس خواستار آزمایش بمب اتمی شد ؛ «تا الان هم دیر شده» آماده باش ۱۵۰۰ خودروی برف روب و ۲۰ هزار پاکبان برای زمستان امسال در تهران درختانی که برق تولید میکنند!/ کشف گونههای جدید درختی در رواندا مغز تنها عضو دارای خاطرات در بدن ما نیست! ترامپ مسیر بیت کوین و دلار را تغییر میدهد؟ رویاپردازی با نیسان R34 نیسمو (عکس) اینستاگرام در کدام کشورها فیلتر است؟ قرارداد ۱۵ ساله ادنوک برای فروش گاز به آلمان معرفی پهپاد انتحاری آرش؛ نسخه قدرتمندتر شاهد ۱۳۶ (+عکس) نیسان نیلز؛ میخ ژاپنی ناشناخته و عجیب! (+فیلم و عکس) ستاد کل نیروهای مسلح: بمباران گروهک تروریستی کار ارتش پاکستان بود نه عملیات مشترک با ایران وزارت دادگستری: استخدام زباله گرد ها در سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران
مثل همیشه توهم و حرف درمانی و آمار ساختگی...