فیروز نادری، دانشمند ایرانی ناسا ، درگذشت.
به گزارش عصر ایران، این خبر را دکتر عیسایی، خواهر زاده فیروز نادری در اینستاگرام خود منتشر کرد.
نادری چند هفته پیش به دلیل از دست دادن تعادل زمین خورده و از گردن به پایین فلج شده بود.
فیروز نادری معاون پیشین مدیرکل تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیشرانش جت در ناسا و مدیرکل اکتشافات منظومهٔ شمسی بودهاست.
معروفیت نادری بیشتر به خاطر ۲ کاوشگر مریخ یعنی روح و فرصت بودهاست که با مدیریت او اطلاعات زیادی از جمله امید بیشتر به وجود حیات در مریخ را به بشر داد.
وی، فروردین ۱۳۷۹ در شرایطی که چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما به سوی مریخ با شکست مواجه شده بود، به مدیریت برنامههای اکتشافات مریخ منصوب شد و توانست در طی ۴ سال، ۳ مأموریت مهم از جمله پرتاب ۲ کاوشگر مریخنورد «روح» و «فرصت» را با موفقیت به انجام رساند.
فیروز نادری در ۵ فروردین ۱۳۲۵ در شهر شیراز به دنیا آمد. او اصالتا از طایفه دره شوری یکی از طایفههای ایل قشقایی بود.
فیروز نادری در کنار مادربزرگش
او تحصیلات متوسطه خود را در ایران به اتمام رساند و پس از آن به ایالات متحدهٔ آمریکا مهاجرت کرد و تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق پی گرفت.
وی دورهٔ کارشناسی خود را در دانشگاه ایالتی آیووا و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در سالهای ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به اتمام رساند. نادری، پس از پایان تحصیل به ایران بازگشت و ضمن گذراندن خدمت سربازی، مدتی در مرکز سنجش از دور ایران فعالیت کرد.
وی در مدت همکاری خود با ناسا مشاغل فنی و مدیریتی متعددی را در زمینه ماهوارههای مخابراتی متحرک، رادارهای سنجش از دور، رصدخانههای تحقیقاتی اختر فیزیک، اکتشاف مریخ و سایر اجرام منظومه شمسی برعهده داشت.
نادری از سال ۱۹۹۶ مدیر برنامه منشأ حیات ناسا بود. وی در سال ۱۹۷۶ به JPL پیوست و به عنوان مدیر آزمایشهای پروازی علوم فضا و مدیر طرح پراکندگی سنجی ناسا به کار پرداخت.
مریخ نورد در سیاره مریخ
علاوه بر اینها وی در مرکز مدیریت ناسا، سرپرستی برنامه فناوری ارتباطات پیشرفته ماهوارهای را بر عهده داشت و در JPL نیز مدیر برنامه ماهوارههای متحرک بود.
وی از سال ۲۰۰۰ نیز مدیریت برنامه تازه تأسیس برنامه مریخ را بر عهده گرفت. وظیفه مرکز برنامه مریخ آن است که تمام تحقیقات مربوط به مریخ را هدایت و برنامهریزی کند. وی، در فروردین ماه ۱۳۷۹ به سمت مدیر پروژههای اکتشاف مریخ منصوب شد.
در پی موفقیت کاوشگرهای مریخ، نادری به سمت معاون و مدیر ارشد برنامهریزی مرکز JPL (آزمایشگاه پیشرانش جت)، از مهمترین مراکز فضایی ناسا منصوب شد و در سمت جدید به عنوان مسئول طراحی برنامهها و راهبردهای مرکز، تجاربش در ماموریتهای مریخ را در مطالعه سایر بخشهای جهان از زمین تا کهکشانهای دور به کار بستهاست. وی همچنین مسئولیت طراحی چشمانداز راهبردی پنج تا ۲۰ ساله JPL را برعهده داشت.
پس از انصراف اصغر فرهادی کارگردان فیلم فروشنده از حضور در مراسم اسکار ۲۰۱۷ - که در اعتراض به فرمان اجرایی ۱۳۷۶۹ مبنی بر جلوگیری از ورود شهروندان هفت کشور مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا صورت گرفت- وی انوشه انصاری و فیروز نادری را بهعنوان نمایندگانش برای حضور در مراسم اُسکار معرفی کرد.
در این مراسم، فیلم فروشنده توانست جایزهٔ اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را بهدستآورد و در پی آن، انوشه انصاری و فیروز نادری، جایزهٔ اُسکار را به جانشینی از سوی اصغر فرهادی دریافت کردند.
نادری در این باره گفته بود: آقای فرهادی پیشنهاد کرد که ما به عنوان نماینده ایشان روی سن برویم. شاید دلیلش این بود که ما هم در آمریکا افرادی شناخته شده هستیم و هم در ایران، آقای ترامپ قانونی درباره منع سفر شهروندان چند کشور از جمله ایران به آمریکا وضع کرده است. شاید آقای فرهادی می خواست با این کارش بگوید افرادی که به آمریکا مهاجرت می کنند، افراد تاثیرگذاری برای جامعه آمریکا هستند. از طرف دیگر من در برنامه اسکار هم گفتم که ما نسبت به کره زمین، نظر و دیدگاه دیگری داریم. هنگامی که از فضا و بیرون از جو به زمین نگاه می کنیم، اتحاد زمین را می بینیم. وقتی از فضا به زمین نگاه می کنیم خط و مرزها و جنگ ها به چشم نمی آیند و تفاوت ها دیده نمی شوند.»
او حدود 15 روز قبل از فوتش، در پی افت ناگهانی ضربان قلب از حال رفت و به دلیل برخورد سرش به دیوار و جابجایی مهره گردن، نخاعش آسیب دید و از گردن به پایین فلج شد.
بعد از این حادثه، نادری در یک بیانیه رسمی با اعلام این خبر گفت: یک توانبخشی سخت و طولانی 4 تا 5 ماه پیش رو دارم که فقط با حمایت دوستان و عشق خانواده ام امکان پذیر است
در طول این مدت، حال او رو به بهبود گزارش می شد ولی ساعتی پیش، خواهر زاده اش از درگذشت این دانشمند ایرانی خبر داد.