مورد عجیب گرت بیل: اعجوبه‌ای، قربانی گلف و رونالدو!

عصر ایران؛ اهورا جهانیان - در خبرها آمده بود که گرت بیل، ستاره ولزی سابق رئال مادرید، مجوز حضور در تور PGA گلف، یکی از معتبرترین تورنمنت‌های این ورزش را به دست آورده و قرار است در ماه سپتامبر در این تورنمنت شرکت کند.

گرت بیل دی ماه سال قبل، در حالی که 33 سال و شش ماه از عمرش می‌گذشت، از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. او شاید بهترین بازیکن بریتانیاییِ لیگ برتر انگلیس در قرن بیست‌ویکم بوده باشد.

بیل در هفده سالگی به ساوتهمپتون پیوست و یکسال بعد، راهی تاتنهام شد. تاتنهام در فوتبال انگلیس باشگاه مهمی است. گری‌ لینه‌کر و پل گاسکویین هم ستاره‌های تاتنهام بودند. بیل در تاتنهام شش سال درخشان را پشت سر گذاشت و در سن 24 سالگی، راهی رئال مادرید شد.

 گرت بیل گران‌قیمت‌ترین خرید رئال مادرید بوده. او که در سال 2007 با مبلغ 5 میلیون یورو از ساوتهمپتون راهی تاتنهام شده بود، در سال 2013 با رقم سرسام‌آور 100 میلیون یورو به رئال مادرید پیوست.

گرت بیل در ساوتهمپتون مدافع بود و دو سال او حضورش در تاتنهام نیز در خط دفاعی بازی می‌کرد. پست او بک چپ بود. اما از سال 2010 بیل در پست هافبک چپ بازی کرد. قابلیت هجومی بالایش موجب شد یک خط جلوتر برود.

بیل در سال 2010 با درخشش مقابل اینترمیلان مشهور شد. در آن بازی، اینتر در خانۀ خودش نیمۀ اول را 4 بر صفر از تاتنهام برد ولی در نیمۀ دوم بیل سه گل به اینترمیلان زد و همه را مبهوت سرعت بالا و ضربات دقیقش کرد.

هر سه گل بیل در آن بازی از تقریبا از یک نقطه و با شوت‌های دقیق و زمینی او بدست آمد. در بازی برگشت نیز بیل دوباره درخشان ظاهر شد و یک گل زد و دو گل ساخت و تاتنهام موفق شد اینترمیلان مورینیو را، که نهایتا آن سال قهرمان اروپا هم شد، 3 بر 1 شکست دهد.

بیل که در سه فصل اول حضورش در تاتنهام فقط 6 گل برای این تیم زده بود، در سه فصل بعدی 49 گل برای این تیم به ثمر رساند. پس از این سه فصل پرفروغ، او راهی رئال مادرید شد.

در رئال مادرید، بیل رقیب رونالدو بود. تیم آنجلوتی 3-3-4 بازی می‌کرد و بیل دوباره یک خط جلوتر آمد و در پست مهاجم چپ قرار گرفت. در رئال بیل سه فصل را پرفروغ سپری کرد و 58 گل برای مادریدی‌ها به ثمر رساند. ضمن اینکه او در اولین و سومین فصل حضورش در رئال مادرید با این تیم قهرمان اروپا شد.

در فصل چهارم، بیل مجددا با رئال قهرمان اروپا شد ولی 9 گل زد و در مجموع به خوبی سابق نبود. در فصل پنجم اما 21 گل زد و باز هم قهرمانی در اروپا را تجربه کرد. او در فینال 2018 به عنوان بازیکن تعویضی وارد زمین شد و با زدن دو گل مقابل لیورپول، رئال مادرید را قهرمان اروپا کرد.

کسب چهار قهرمانی اروپا طی پنج فصل، ظاهرا گرت بیل را سیراب کرد و او که تا پایان فینال 2018 لیگ قهرمانان اروپا نیز نشان داده بود آن انگیزۀ سه سال نخست حضورش در رئال مادرید را ندارد و به همین دلیل جایگاهش را در ترکیب ثابت تیم از دست داده بود، در دو فصل بعدی تقریبا بی‌خیال فوتبال شد و بیش از پیش بر بازی گلف متمرکز شد.

بیل در فصل 2019-2018 فقط 14 گل برای رئال مادرید به ثمر رساند و در فصل 2020-2019 رقم افتضاح 3 گل در 20 بازی را به یادگار گذاشت!

کاملا پیدا بود که بیل دیگر رغبتی به درخشش و حتی بازی در رئال مادرید ندارد. اکثر فصل را روی نیمکت می‌نشست و باشگاه هم نمی‌توانست اخراجش کند چراکه اخراج بیل در حکم تحمل ضرر هنگفتی برای رئال مادرید بود.

این شد که رئالی‌ها او را به صورت بازیکن قرضی به تیم قبلی‌اش تاتنهام فرستادند. در تاتنهام انگیزۀ بیل تا حدی احیا شد و در طول فصل 2021-2020 طی 34 بازی 16 گل زد ولی تاتنهام با کسب رتبۀ هفتم در لیگ برتر، در مجموع چنگی به دل نزد. سال بعد بیل دوباره به رئال مادرید برگشت و در طول فصل 2022-2021 فقط 7 بار برای رئال به میدان رفت و یک گل بیشتر نزد.

علت روند نزولی چشمگیر گرت بیل در رئال مادرید بخصوص پس از فینال 2018 را غالبا با توجه به علاقۀ روزافزون او به بازی گلف توضیح می‌دهند. قطعا این علت مهمی بوده ولی کسب سه قهرمانی معنی‌دار در لیگ قهرمانان اروپا (2014، 2016، 2018) ظاهرا کافی بود برای اینکه بیل از بودن در رئال و حتی از فوتبال سیراب شود.

بیل در فینال 2017 در ترکیب ثابت رئال مادرید حضور نداشت و تا آخر بازی هم روی نیمکت ماند؛ ولی درخشش رونالدو مقابل بوفون کافی بود برای قهرمانی مادریدی‌ها در اروپا. در فینال 2022 هم بیل بازی را از روی نیمکت تماشا کرد.   

علت دیگر شاید این بود که بیل در رئال مادرید "ویولون‌دوم" بود. ویولون‌اول ارکستر رئال، کریس رونالدو بود و یکبار که بیل به رونالدو پاس نداد تا خودش در موقعیت دشوارتر زنندۀ گل باشد و در گلزنی هم ناکام ماند، صدای رونالدو و آنجلوتی درآمد. یکبار هم که رافا بنیتس، مربی پس از آنجلوتی، جمله‌ای گفت که دلالت داشت بیل و رونالدو در یک سطح قرار دارند، باز صدای رونالدو درآمد و بنیتس مجبور شد حرفش را اصلاح کند!

بیل پنج سال طلایی (2013 تا 2018) را زیر سایۀ رونالدو بود. اگرچه در چهار سال از این پنج سال خوب بازی کرد ولی در نهایت خودش می‌دانست که رئال مادرید "تیم رونالدو" است؛ تیمی که برای رونالدو بازی می‌کرد و بیل هم مثل سایر بازیکنان باید در خدمت رونالدو می‌بود تا او هر چه بیشتر بدرخشد و در رقابت برای کسب توپ طلا از مسی عقب نماند.

بیل در فینال کوپا دل‌ری در سال 2014 یکی از تحسین‌برانگیزترین گل‌های تاریخ ال‌کلاسیکو را به ثمر رساند. 60 متر پا به توپ رفت و با سرعت استثنایی‌اش مارک بارترا را به شکل عجیبی جا گذاشت و گلی زد که از یاد تماشاگران رئال مادرید نمی‌رود.

در آن بازی رونالدو غایب بود و نبودنش در زمین، موجب شد بیل کاری کند کارستان. اگر رئال مادرید تیمی بدون رونالدو بود، بعید بود بیل گلف را به رئال مادرید ترجیح دهد. آن هم در سنین زیر سی سال.

پس از فینال 2018 هم که رونالدو از رئال مادرید رفت، بیل دیگر رغبتی نداشت ستارۀ‌اول تیم باشد. چرا باید این کار را می‌کرد؟ که لیگ قهرمانان را ببرند؟ آن جام را که چهار بار فتح کرده بودند؟ که توپ طلا را ببرد؟ توپ طلا که برای مسی یا رونالدو یا بازیکنی بود که در سطح ملی در جام جهانی  بدرخشد. بیل نه مسی بود نه رونالدو نه در تیم ملی مهمی بازی می‌کرد. ولز تیمی نبود که کسی را به توپ طلا برساند.

در مجموع گرت بیل مثل رونالدینیو و رونالدوی برزیلی، کمی زودتر از آنچه انتظار می‌رفت، به پایان راه رسید. او حتی پیش از رسیدن به آخر خط، انگیزۀ دویدن را از دست داده بود. عشق روزافزونش به بازی گلف و آسیب‌دیدگی‌های که بویژه در ناحیۀ کمر از این بازی نصیبش می‌شد، عملا به او اجازه نمی‌داد که آن گرت بیل پرتلاش دوران 21 سالگی 27 سالگی باشد.

هر چه بود، گرت بیل زود کنار کشید. هم از فوتبال، هم از جنگیدن برای در اوج ماندن و بهتر شدن. او با اینکه در فینال 2018 دو گل زد، ولی احتمالا پس از دومین قهرمانی‌اش با رئال مادرید در اروپا (2016)، فروکش کرد. آمار گلزنی‌اش در فصل 2017-2016 (9 گل در 27 بازی)  تا حدی موید این ادعاست.

حتی اگر این طور نبوده باشد، فینال 2018 را باید پایان کار مفید بیل در رئال مادرید دانست. در پنج سال پس از آن فینال، فقط یک سال خوب را در تاتنهام سپری کرد. یک سال نه چندان خوب و دو سال بسیار بد را در رئال مادرید پشت سر گذاشت و در سال پایانی حضورش در میادین فوتبال، در لس‌آنجلس آمریکا، که در واقع یک نیم‌فصل توپ زد، فقط 13 بار بازی کرد و 3 گل هم بیشتر نزد.

بازیکنی با چنان سرعت و تکنیک و قدرت شوتزنی بالا و ضربات ایستگاهی دقیق، از 29 سالگی و احتمالا از 27 سالگی انگیزه‌اش را برای درخشش در میادین فوتبال از دست داد. گرت بیل متولد ژوئن 1989 است.

بیل در تاتنهام نشان داده بود که استاد ضربات آزاد است ولی در رئال مادرید اکثر ضربات آزاد برای رونالدو بود. پنالتی‌ها هم سهم رونالدو بود و همین یکی از علل اصلی آمار گلزنی نه چندان بالای بیل برای رئال مادرید بوده است.

بیل در فصل اول حضورش در رئال مادرید سه ضربۀ ایستگاهی و در فصل سوم حضورش یک ضربۀ ایستگاهی را گل کرد. یعنی از پایان بهار 2016 تا پایان تابستان 2022 دیگر نتوانست برای رئال مادرید از روی ضربات ایستگاهی گلزنی کند.

آنچه بیل به دست آورد، آرزوی بسیاری از بزرگان فوتبال است. او سه بار فاتح لالیگا شد، پنج بار لیگ قهرمانان را برد، سه بار سوپرجام اروپا، سه بار جام باشگاه‌های جهان، سه بار سوپرجام اسپانیا و ... 41 گل ملی هم در کارنامه‌اش ثبت شده. به اندازۀ گل‌های ملی میشل پلاتینی.

اما دستاوردهای بیل کمتر از چیزی بود که می‌توانست به دست آورد. به دلایلی که گفتیم، و شاید به علت فقدان جاه‌طلبی لازم، گرت بیل در تاریخ فوتبال آنجایی نایستاد که باید می‌ایستاد. از حیث تیپ شخصیتی و روانشناسیِ ستاره‌ها، گرت بیل و رونالدو، به ترتیب، مثل علی کریمی و علی دایی بودند.

 بیل و کریمی در جهان و ایران عالی بودند و فاقد جاه‌طلبی لازم، دایی و رونالدو هم در ایران و جهان قطعا بهترین نبودند، ولی سرشار از جاه‌طلبی و پشتکار بودند و با تکیه بر همین دو ویژگی، بالاتر از جایی ایستادند که استعدادش را داشتند. و البته که در فوتبال هم، مثل زندگی، استعداد مهم‌ترین عامل پیشرفت نیست.  

بیشتر بخوانید:

دربارۀ لطف عجیب گرت بیل به هری کین

تماشاخانه

کشف مجموعه پر رمز و راز اشیاء تاریخی در موزه هرمیتاژ / اشیائی که با طلسم و جهانی دیگر در ارتباط بودند (فیلم)

داستان غم‌انگیز کودکی در غزه : «می‌خواهم روی پای مادرم بخوابم» / خبرنگار او را در شرایطی عجیبی پیدا کرد (فیلم)

فیلم های دیگر