فایننشال تایمز چهارشنبه در گزارشی اختصاصی به نقل از منابع آگاه نوشت آمریکا ایران را برای توقف فروش پهپادهای نظامی به روسیه زیر فشار قرار داده است و این اقدام بخشی از «تفاهم نانوشته» گسترده در گفتگوهایی است که با هدف تنشزدایی و مهار برنامه اتمی ایران انجام شده است.
به گزارش عصر ایران به نقل از شبکه خبری بی بی سی؛ فایننشال تایمز به نقل از منابع آگاه نوشت دولت جو بایدن این خواسته را در مذاکرات غیر مستقیم در قطر و عمان در سال جاری مطرح کرده است.
بنابر این گزارش این گفتگوها در کنار مذاکرات تبادل زندانیان انجام شده است که در نتیجه آن هفته گذشته «چهار شهروند ایرانی-آمریکایی» از زندان اوین به حبس خانگی منتقل شدند.
فایننشال تایمز به نقل از یک مقام ایرانی و همچنین فرد دیگری که در جریان مذاکرات قرار دارد نوشته آمریکا از ایران خواسته تحویل پهپادهای نظامی به روسیه را که در جنگ با اوکراین به کار میروند، متوقف کند.
این منابع گفتهاند که آمریکا همچنین خواستار توقف تامین یا فروش قطعات یدکی این پهپادها است.
فایننشال تایمز به نقل از مقامهای ایرانی که یکی از منابع این گزارش بوده نوشت «تهران که رسما استفاده از پهپادهایش در اوکراین را تکذیب میکند بارها از مسکو خواسته است تا استفاده از آنها را در درگیری متوقف کند، اما واشنگتن خواهان «گامهای ملموستری» است.
مقام ایرانی که با فایننشال تایمز صحبت کرده هر دو طرف مذاکرات امیدوارند اقداماتشان به کاهش تنش بینجامد.
او میگوید این موضوع برای ایران به معنای موافقت با «عدم غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد، بهبود همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و تعهد به عدم هدف قرار دادن آمریکاییها» است.
او همچنین اضافه کرد آمریکا هم «از اعمال تحریم تازه به استثنای موارد نقض حقوق بشر خودداری کند و تحریمهای نفتی وضع شده را با شدت قبل کنترل نکند».
اوکراین در ۱۲ می ۲۰۲۳ در کییف، بقایای پهپادی را به نمایش گذاشت که مدعی است از نوع شاهد ۱۳۶ ساخت ایران است
آمریکا و شماری دیگر از کشورهای غربی به ویژه اوکراین بارها ایران را متهم کردهاند که پهپادهای نظامی خود را در اختیار روسیه قرار داده و مسکو از این تسلیحات در حملات هوایی به اوکراین استفاده کرده است.
دولت ایران این اتهامات را رد کرده است. مقامات ایران میگویند پیش از حمله روسیه به اوکراین تعدادی پهپاد به آن کشور فروخته اما مقامهای اوکراین میگویند فروش این پهپادها پس از شروع جنگ هم تداوم داشته است.
پیشتر گزارشهایی منتشر که آمریکا در تلاش است در حال گفتگوهای گستردهتری با هدف تنشزادیی و محدودساختن برنامههای هستهای ایران است.
اخیرا روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی نوشت ایران برای کاهش تنشها، ذخیره اورانیوم ۶۰ درصدی خود را به میزان قابل توجهی کاهش داده و بخشی از مواد ۶۰ درصد را رقیق کرده است.
این گزارش یک روز پس از اعلام توافق دو کشور بر سر زندانیان و رفع انسداد مشروط از بخشی از پولهای بلوکه شده جمهوری اسلامی در کره جنوبی منتشر شد.
به نوشته وال استریت ژورنال، مقامات آمریکایی و اروپایی به ایران گفتهاند که اگر تنشها تابستان امسال کاهش یابد، در اواخر سال جاری برای گفتگوهای گستردهتر از جمله در مورد برنامه هستهای ایران آماده خواهند بود.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز سهشنبه در واکنش به این گزارش نوشت که از هرگونه اقدام ایران برای کاهش تنش در «تهدید فزاینده هستهای» استقبال خواهد کرد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، میگوید، رویکرد کلی دولت آمریکا نسبت به حکومت ایران پس از توافق بر سر آزادی زندانیان دو ملیتی در این کشور تغییر نخواهد کرد و واشنگتن به «استراتژی بازدارندگی، فشار و دیپلماسی» ادامه خواهد داد و ایران را به خاطر حقوق نقض حقوق بشر در این کشور و همچنین ارسال پهپاد به روسیه پاسخگو نگه خواهد داشت.
بخشهایی از پهپادی که مقامات کییف آن را پهپاد انتحاری شاهد-۱۳۶ ساخت ایران میدانند
عکس: REUTERS
مرکز تحقیقات پزشکی قانونی اوکراین در حال حاضر در حال تحقیق بر روی لاشه پهپادهای سرنگون یا منفجر شده است. این موسسه قرار است نتایج را به دادگاه کیفری بین المللی ارسال کند. گروههای جداگانهای از متخصصان خارجی هم با کارشناسان اوکراینی در اینجا کار می کنند.
با این حال حسین امیرعبدالهیان، وزیر خارجه ایران گفته مقامهای اوکراینی سندی درباره استفاده روسیه از پهپادهای ایران ارائه نکردهاند.
ایالات متحده لاشه پهپادهای ساقط شده ایرانی در اوکراین را سند دانسته و گفته اسناد مربوطه در اختیار در مقامهای اوکراینی گذاشته است.
اتحادیه اروپا، بریتانیا و آمریکا شماری از افراد و نهادهای جمهوری اسلامی ایران را به خاطر فروش پهپاد به روسیه تحریم کردهاند.