"نسل z به دلیل رویکردهای سیاسی وارد مسأله‌ فلسطین نمی‌شود"

مهدی فیروزان، مدیرعامل شهر کتاب  که در نشست «سرزمین کلمه: غفلت‌های ما از هنر و ادبیات فلسطین»  گفت: متأسفانه بسیاری از رویکردهای نسل جوان یا نسل زد به دلیل رویکردهای غالب سیاسی به بن‌بست رسیده و وارد آن حوزه نمی‌شوند؛ یعنی اگر امروز رجال سیاسی جهان و ایران به مسأله‌ فلسطین می‌پردازند، اصلاً جوان ما وارد این حوزه نمی‌شود و آن را حیطه‌ ممنوعه‌ خودش می‌شمارد، چراکه نمی‌خواهد وارد علاقه‌مندی‌های گرایشی خاص شود. اما اینجا حق بزرگی قربانی می‌شود. بخشی از جوانان ما حتی به اخبار فلسطین توجه نمی‌کند، چراکه قرائت مسلط رایجی از قضیه حمایت یا با آن مخالفت می‌کند.

به گزارش مرکز فرهنگی و بین‌الملل شهر کتاب، او ادامه داد: اگر ما می‌خواهیم مبنایی به فرهنگ بنگریم، وظیفه داریم این مسأله را از زاویه‌ علاقه‌مندی‌های جوان مطرح کنیم: از زاویه‌ شعر، ادبیات، رمان، کاریکاتور، سینما. و اتفاقاً فلسطین در این حوزه‌ها فعالیت فراوانی داشته است. ضمن اینکه فلسطین یکی از اولین سرزمین‌های این منطقه است. فلسطین از زمان قبل از تاریخ به‌عنوان یک سرزمین وجود داشته است. بعدها بابلی‌ها آن را اشغال کرده‌اند، در ادامه کوروش آنجا را بازسازی کرده و به دنبال آن داریوش. فلسطین سرزمینی کهن و مانند دیگر تمدن‌های شکل‌گرفته در ناحیه‌ خاورمیانه یکی از سرزمین‌های تمدن‌ساز منطقه است. اگر این سرزمین را با شامات در نظر آوریم، منطقه‌ای است که در طول تاریخ، از دادوستدها گرفته تا ناصرخسرو و سعدی و پیش‌تر در متون پهلوی و اوستایی از آن نشان‌های بسیار داریم.

مدیرعامل شهر کتاب با طرح این پرسش که این سرزمین کجا با هویت ما ایرانیان پیوند می‌خورد؟، گفت:  بتول فیروزان در مقدمه‌ کتاب «لهجه‌ها اهلی نمی‌شوند» می‌نویسد: «هگل آزادی را «در خانه ‌بودن» تعریف می‌کند. من تازگی‌ها به بیان جدیدی برای خانه رسیده‌ام. انگار جابه‌جایی مکان فیزیکی خانه مرا به‌سمت معنای استعاری خانه برده است. فهمیده‌ام که خانه برای من مکان‌مند نیست. زبان‌مند است. حالا خانه برای من در زبان است و در کلمه‌ها. جایی است که هر دو زبان عربی و فارسی در هرلحظه جاری‌اند. جایی است که هر وقت بخواهی می‌توانی با کلمه‌ها و عبارت‌هایی از هر دو زبان میان جمله‌هایت پل بزنی و هویتت را بسازی.» او می‌گوید من به‌عنوان کسی که با دو هویت سروکار دارم، هویت ایرانی و لبنانی، همیشه به دنبال این هستم که هویتم در کجا شکل می‌گیرد؛ مکان‌مند است یا زمان‌مند؟ و در ادامه با این کتاب به این کشف می‌رسد که هویت «زبان‌مند» است.

او ادامه داد: امروز در عصر رسانه و شبکه‌های اجتماعی هویت من را همین کلماتی تعریف می‌کنند که به‌کار می‌برم. همان‌طور که در زبان‌شناسی می‌گوییم اگر زبانی واژگان علمی داشت متفکران آن زبان می‌توانند به آن زبان فکر علمی و تولید علمی بکنند، زبان و واژگان آن در حوزه‌ هویتی بر من بسیار اثر می‌گذارد، چراکه جریان تفکر من، بیان من به دیگری و گفت‌وگوی من را تسهیل می‌کند. پس امروز باید از این نگاه نیز به هویت بنگریم. چندی پیش از بین‌رشته‌ای سخن می‌گفتیم و مثلاً روان‌شناسی را با فلسفه پیوند می‌زدیم. امروز شاخه‌ای از سیاست آغاز شده است که با فیزیک پیوند می‌خورد. آن درهم‌آمیختگی که در گذشته به‌عنوان یک پدیده‌ فیزیکی ـ شیمیایی مطرح بود، امروز در سیاست شکل می‌گیرد. سیاست مدرن مبتنی بر صرف نظریه و پراکسیس سیاسی نیست. سیاست امروز از فیزیک، شیمی و رسانه پیوند می‌گیرد و با همه‌ این‌ها آموخته می‌شود. سیاستی که امروز با درهم‌آمیختگی شکل می‌گیرد، سیاستی است که از نو ما را به تلاش سیاسی دعوت می‌کند.

مهدی فیروزان افزود: اگر دنیای امروز از حیث سیاسی چنین است و به همه‌چیز پیوند می‌خورد، من در جایگاه یک هویت، دیگر نمی‌توانم فقط جهان‌وطن باشم. من برای اینکه بتوانم تعریف فرهنگی خودم را حفظ بکنم، باید با امکانات هویت‌های مشترکی که با دیگران دارم، هویت خودم را سامان‌دهی بکنم. بعد از کرونا تحقیقی در جهان صورت گرفت و ژنتیک همه‌ اقوام را بررسی کردند. بررسی‌های ژنتیکی نشان داد که فلسطینی‌ها از نظر ژنتیکی با مصری‌ها، لبنانی‌ها، ایرانی‌ها، کرتان‌ها، مقدونیه‌ای‌ها، ساردنی‌ها، ترک‌ها، ارمنی‌ها، الجزایری‌ها، اسپانیایی‌ها، فرانسوی‌ها، ایتالیایی‌ها و باستی‌ها ارتباط دارد. پس، ما از حیث ژنتیکی گذشته‌ای در سرزمینمان داریم که در یک گروه ژنتیکی می‌نشاندمان.

او با بیان اینکه  از زبانی، امروز به‌عنوان یک هویت زبان‌مند نیز مشترکاتی داریم، ادامه داد: پس پرداختن به هویت‌هایی که با ما اشتراک دارند امروز باید یکی از رویکردهای ما باشد. چه از نظر سیاسی خوشمان بیاید چه مخالف قرائت رایج باشیم، ما ناگزیریم برای حفظ هویتمان از این‌ها استفاده کنم. به همین دلیل گمان می‌کنم غفلت‌هایی که به دلیل همه‌ عوامل پس‌زننده از زبان و ادبیات فلسطین کردیم، باید جبران شود و نسل جوان امروز ما چون به فکر ساختن شخصیت خودش است، باید در شناخت ادبیات و هنر فلسطین به این قسمت هم بپردازیم. احساس ضرورت می‌کنم که جوانان امروز ما برای این دنیا و این هویت (ژن، گذشته، آینده‌ مشترک) به ادبیات، فرهنگ و هنر عرب، مصر، شامات و عراق بپردازند.

بیشتر بخوانید:

کارشناس کودک و نوجوان : شیمی مغز نسل جدید تغییر کرده و هنگام تجمعات از چیزی نمی ترسد / مغز پر از دوپامین ، باید و نبایدهای دینی را نخواهد پذیرفت

تماشاخانه

داستان غم‌انگیز کودکی در غزه : «می‌خواهم روی پای مادرم بخوابم» / خبرنگار او را در شرایطی عجیبی پیدا کرد (فیلم)

قوچ‌مستی آغاز شده / قوچ‌های مست حواس‌شان به شکارچی‌ها نیست / نگرانی‌‌‌ها از شکار بیرحمانه (فیلم)

فیلم های دیگر