بررسی وضعیت یارانه‌های سوخت فسیلی در سراسر جهان

به گزارش ایسنا، طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، از زمان برگزاری کنفرانس اقلیمی سازمان ملل متحد (COP۲۶) در گلاسکو در دو سال قبل، یارانه‌های سوخت فسیلی، دو تریلیون دلار افزایش یافته و به هفت تریلیون دلار رسیده است زیرا دولت‌های سراسر جهان به حمایت از مصرف کنندگان در برابر قیمت‌های رو به رشد انرژی، برخاسته‌اند.

کشورهای اتحادیه اروپا در کنفرانس اقلیمی امسال سازمان ملل متحد که در دوبی برگزار می‌شود، به دنبال تحکیم توافق COP۲۶ برای حذف یارانه‌ها و جلو انداختن مهلت تعیین شده به سال ۲۰۳۰ هستند اما معلوم نیست این پیشنهاد تا چه حد مورد حمایت قرار می‌گیرد.

دولت‌های اتحادیه اروپا، در میان دولت‌هایی بوده اند که حمایت از سوخت‌های فسیلی را از زمان کنفرانس گلاسکو افزایش دادند زیرا پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین و مختل شدن عرضه انرژی به این منطقه، امنیت انرژی برای آنها اولویت بیشتری پیدا کرد.

رویترز در گزارشی، وضعیت یارانه‌های سوخت فسیلی در سراسر جهان را مرور کرده است.

چین

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، یارانه‌های سوخت فسیلی چین به میزان ۲.۲ تریلیون دلار، بالاترین میزان یارانه‌های سوخت فسیلی در جهان و معادل ۱۲.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است.

عمده این یارانه‌ها، شفاف نبوده و شامل هزینه‌های محیط زیستی پایین‌تر یا چشم پوشی از درآمدهای مالیاتی است. حمایت فراهم شده برای نیروگاه‌های زغال سوز شامل تامین مالی مستقیم، وام‌های ترجیحی و تضمین خرید برق، بوده اند.

چین همچنین ماه میلادی جاری برنامه ای را رونمایی کرد که به نیروگاه‌های زغال سوز، نه برای برقی که تولید می‌کنند، بلکه برای ظرفیتی که برای شبکه نیرو فراهم و قابل دسترس می‌کنند، پول پرداخت می‌کند. اپراتورهای شبکه برق در آمریکا هم این اقدام را انجام می‌دهند تا مانع تعطیلی شدن چنین نیروگاه‌هایی شوند.

طبق تحقیقات سال ۲۰۲۲ دانشگاه حسابرسی نانجینگ، سیاست‌های یارانه زغال سنگ چین، قیمت زغال سنگ این کشور را ۴.۲ درصد کاهش داده و تولیدش را به میزان ۷.۶ درصد بالا برده است.

چین همچنین مرتبا در بازار دخالت می‌کند تا قیمت برق و سوخت مصرف کننده را پایین نگه دارد. به عنوان مثال، هنگامی که قیمت نفت به بالای ۱۳۰ دلار در هر بشکه صعود کرد، به پالایشگاه‌هایش یارانه داد تا بتوانند قیمت سوخت را اقتصادی نگه دارند.

آمریکا

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، یارانه‌های سوخت فسیلی در آمریکا، به ۷۶۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ رسید و از این نظر پس از چین، در رتبه دوم قرار گرفت.

جو بایدن، رئیس جمهور دموکرات آمریکا پیشنهاد کرده است در بودجه سالانه دولتش که تا حد زیادی یک سند سیاسی مورد استفاده در مذاکرات با کنگره است، یارانه‌های سوخت فسیلی حذف شوند. اما تلاش‌هایش به جایی نرسید زیرا جمهوریخواهان اکثریت مجلس نمایندگان را در اختیار دارند و دموکرات‌ها از اکثریت بالایی در سنا برخوردار نیستند.

روسیه

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، روسیه که بزرگترین صادرکننده دیزل جهان از راه دریا و سومین تولیدکننده بزرگ نفت است، ۴۲۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ برای یارانه‌های سوخت فسیلی هزینه کرد.

این یارانه‌ها شامل پرداخت به پالایشگاه‌های نفت برای جبران مجبور کردن آنها به فروش سوخت در بازار داخلی به جای صادرات به قیمت بالاتر است.

صنعت زغال سنگ روسیه از اقداماتی مانند تعرفه ریلی ترجیحی، انتقال بودجه‌ای مستقیم برای اکتشاف زغال سنگ و تخفیف مالیاتی برای بعضی از فعالیت‌های استخراج زغال سنگ، حمایت شده است.

هند

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، یارانه‌های سوخت فسیلی در هند، به ۳۵۰ میلیارد دلار در سال میلادی گذشته رسید. زغال سنگ، سوخت اصلی مورد استفاده برای تولید برق در هند به شمار می‌رود و این کشور یکی از بزرگترین تولیدکنندگان این سوخت کثیف در جهان است.

طبق گزارش موسسه بین المللی توسعه پایدار، یارانه‌های زغال سنگ شامل معافیت از تعرفه گمرکی روی تجهیزات استخراج زغال سنگ، کاهش نرخ حمل برای مسافت ریلی طولانی و وام‌های کم بهره برای نیروگاه‌های زغال سوز هستند.

اتحادیه اروپا

دولت‌های اروپایی، در واکنش به بحران انرژی، یارانه‌های سوخت فسیلی را در سال ۲۰۲۲ بیش از دو برابر افزایش داده و به ۳۱۰ میلیارد دلار رساندند.

گزارش کمیسیون اروپا نشان می‌دهد پس از قطع عرضه گاز روسیه به اروپا، حداقل ۲۳۰ اقدام مربوط به یارانه موقتی توسط دولت‌های اتحادیه اروپا در سال میلادی گذشته انجام شد و به این ترتیب، روند کاهش حمایت که از سال ۲۰۱۸ آغاز شده بود، معکوس شده است.

اکثر دولت‌های اروپایی قصد دارند وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش دهند و مشخص‌ترین تعهد در این خصوص، مربوط به نیروگاه‌های زغال سوز و گرمایش سوخت فسیلی در ساختمان‌هاست.

خاورمیانه

طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، تولیدکنندگان نفت و گاز در خاورمیانه از جمله قطر و عربستان سعودی، یکی از بالاترین سرانه‌های یارانه‌های سوخت فسیلی را دارند.

از نظر تاریخی، دولت‌های این منطقه، قیمتهای انرژی را پایین نگه داشته اند تا منبع ثروت را بین جمعیت خود بازتوزیع کنند. به عنوان مثال، قطر به شهروندانش، برق رایگان می‌دهد.

کانادا

کانادا اوایل امسال، برنامه‌هایی را برای حذف یارانه‌های سوخت فسیلی اعلام کرد. با این حال، اگر پروژه‌های نفت و گاز شامل برنامه‌هایی برای فناوری‌های کاهش آلایندگی مانند جذب کربن باشد، همچنان تحت حمایت قرار می‌گیرند. گروه‌های محیط زیستی از این برنامه به دلیل آن که فاقد جزئیات است و راه‌های دور زدن دارد، انتقاد کرده اند.