نوار غزه این روزها با نزدیک شدن به پایان چهارمین ماه جنگ در معرض خطر قحطی فراگیر است، نشانههای متعددی از وقوع فاجعهای بزرگ وجود دارند و همینطور هشدارها و گزارشهای بینالمللی دال بر این وضعیت منتشر شدهاند که خواستار رسیدگی به آن هستند.
به گزارش ایسنا، نوار غزه از ابتدای جنگ به دلیل ممانعت رژیم صهیونیستی از ورود کمکهای بشردوستانه به این منطقه که پیش از این به طور میانگین روزانه ۶۰۰ دستگاه کامیون بود، از کمبود مواد اولیه رنج میبرد. طبق گزارش وزارت بهداشت فلسطین، با کارشکنیهای این رژیم تنها سه درصد از این کمکها آن هم پس از حدود دو هفته اجازه ورود به غزه را پیدا کردند.
کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) در گزارشی درباره شرایط ساکنان غزه پیش از هفتم اکتبر اعلام کرد که زندگی ۸۰ درصد از ساکنان غزه به کمکهای بینالمللی وابسته است.
در گزارش این نهاد بینالمللی آمده است، زندگی در غزه در سال ۲۰۲۲ به معنای حبس در یکی از پرجمعیتترین نقاط جهان بود، موضوع تداوم انتقال کمکهای بینالمللی هنوز محل بحث و چانهزنیهای بینالمللی با کابینه اسرائیل است که از ارائه تسهیلات ملموس خودداری کرده و حتی به فشارهای آمریکا نیز اعتنا نمیکند و بخش بزرگی از غذاها و داروها در فرودگاه العریش مصر انباشته شدهاند.
«کنترل اسرائیل مانع انتقال داروها است»
رژیم صهیونیستی کنترل شدیدی را بر مقدار و نوع موادی که روزانه وارد نوار غزه میشوند، اعمال کرده و بر بازرسی آنها در گذرگاه العوجه اصرار دارد و سپس کمکهایی را که اجازه انتقال مییابند برمیگرداند تا از گذرگاه رفح از خاک مصر وارد غزه شوند.
با اعمال این کنترل شدید، ورود بخش بزرگی از داروها ممنوع شده و غذا جیرهبندی شده که نشاندهنده موضعگیری صریح دشمن صهیونیستی است که محرومیت از غذا، دارو و آب را به بخشی از جنگ فراگیرش در چارچوب انتقامگیری از نوار غزه تبدیل کرده است.
فشارهای بینالمللی تا بخشی باعث افزایش کمکها شد و پس از یک ماه از آغاز حملات علیه غزه، چهار درصد کمکها منتقل شد به این ترتیب سهم هر یک از ساکنان این منطقه ۷۰ گرم غذا و ۱۷ میلی لیتر آب در روز شد!
رژیم صهیونیستی همزمان با عملیات نظامی خود علیه نوار غزه، اقدامات دیگری چون قطع برق، آب، تلفن و اینترنت این منطقه را در پیش گرفت و تمام این اقدامات را به تحولات جنگ ارتباط داد و بر سر آنها چانهزنی کرد.
این اقدامات همزمان با تخریب سیستماتیک بیمارستانها، مدارس، زیرساختها، مناطق مسکونی و خانهها با هدف تبدیل غزه به منطقهای غیرقابل سکونت انجام شد و در نتیجه آن بیش از دو سوم ساختمانهای مسکونی غیر قابل استفاده شده و یا کاملا ویران شدند.
ساکنان غزه با اتکا به برخی انبارهای هدف قرار نگرفته، در روزهای جنگ مقاومت کردند اما نشانههای اتمام آنها از هفته گذشته نمایان شد و طبق گزارش رسانهها و نهادهای بینالمللی برخی از ساکنان غزه شروع به استفاده از خوراک دام کردهاند.
از جمله نشانههای این خطر گرسنگی، ناپدید شدن کنسروهایی بود که ساکنان از ابتدای جنگ از آنها استفاده میکردند، پس از آن آرد گندم هم در بازارها نایاب شد و به همین دلیل مردم غزه ناچار شدند ذرت و جویی که خوراک دامهایشان بود، آرد کرده و استفاده کنند.
به گفته یکی از ساکنان اردوگاه جبالیا، با اشاره به اتمام کامل آرد سفید در بازارها در حال حاضر تنها آرد ذرت وجود دارد.
این منبع در ادامه گفت که آنها تا پیش از این برنج را آرد میکردند اما به دلیل افزایش قیمتها این کار را متوقف کرده و شروع به تولید آرد از ذرت و جوی ویژه خوراک دام کردند.
به گفته برخی منابع فلسطینی، با وجود هشدارهای پزشکی درباره اثرات مصرف این آرد و نیز طعم ناخوشایندش، اما این مساله رواج یافته است.
با عقبنشینی ارتش رژیم صهیونیستی از شمال غزه، شهروندان فلسطینی به انبارهای خوراک دام دسترسی پیدا کردند و توانستند بحران گرسنگی را برای چند روزی برطرف کنند، آنها شروع به تهیه آرد بیکیفیتی از جو، ذرت، عدس و حتی خوراک پرندگان و گربهها کردند تا به چیزی شبیه به آرد برسند اما این گشایش نیز به دلیل ابعاد وسیع گرسنگی در غزه خیلی زود از بین رفت.
کمبود مواد غذایی در غزه
کمبود مواد غذایی به دلیل خالی شدن انبارها و ناکافی بودن مقدار کمکهایی است که تحت نظارت و کنترل رژیم صهیونیستی وارد نوار غزه میشوند که در نتیجه آن مردم غزه مجبور شدند وعدههای غذایی خود را به یک وعده کوچک و بیارزش کاهش دهند که آن هم به سختی به دست میآید، در نتیجه گرسنگی در مناطق مختلف غزه گسترش یافت و طبق گزارش وزارت بهداشت فلسطین بیش از نیم میلیون فلسطینی در استان شمال نوار غزه در قحطی واقعی به سر میبرند.
اسامه حمدان، عضو دفتر سیاسی حماس در این رابطه اظهار کرد: هنوز در شمال غزه ۶۰۰ هزار تن با خطر مرگ در اثر گرسنگی مواجه بوده و روزها را بدون خوردن غذا میگذرانند، جهان باید این نمایش مضحک را متوقف کند.
و مشخص است مناطقی که اشغالگران حضور بیشتری دارند به ویژه مناطق واقع در شمال از جمله بیت حانون و بیت لاهیا، محرومتر هستند. برنامه جهانی غذا آنها را «مناطق گرسنگی» نامیده است.
دیدهبان حقوق بشر اروپا-مدیترانه اعلام کرد، ۹۸ درصد از ساکنان نوار غزه از گرسنگی رنج میبرند و حدود ۶۴ درصد از آنها مجبور شدهاند علف و غذاهای نامطلوب مصرف کنند.
سندی مککین، مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا اظهار کرد: ساکنان غزه در حالی با خطر مرگ در اثر گرسنگی دست و پنجه نرم میکنند که تنها در فاصله چند مایلیشان کامیونهای مملو از غذا وجود دارد اما به آنها اجازه ورود داده نمیشود، تمام فلسطینیهای ساکن غزه در روز غذای کافی دریافت نمیکنند تا جایی که برخی از بزرگترها غذای خود را به کودکانشان میدهند.
خطر گرسنگی فراگیر در غزه
برنامه جهانی غذا از ابتدای ماه گذشته میلادی درباره خطر گرسنگی فراگیر هشدار داد و اعلام کرد که مردم برای تامین غذای خانوادهشان دچار ناامیدی روبهفزونی شدند و موارد ابتلا به سوء تغذیه با سرعت در حال افزایش است.
در بررسی که برنامه جهانی غذا پنجم دسامبر گذشته انجام داد، مشخص شد حدود ۸۳ تا ۹۷ درصد از خانوادهها غذای کافی مصرف نمیکند و در برخی مناطق ۹۰ درصد خانوادهها در طول یک شبانهروز حتی یک وعده غذا نمیخورند و به عنوان نشانهای از گسترش سریع گرسنگی، ۱۸ درصد از این خانوادهها در ماه مورد بررسی بیش از ۱۰ روز را به همین شکل گذراندند.
۲۲ ژانویه جاری هشدار برنامه جهانی غذا به بالاترین سطح خود رسید و این سازمان از ورود مقادیر بسیار اندکی از کمکهای غذایی به جنوب تا شمال نوار غزه از ابتدای جنگ خبر داد.
یک روز بعد آژانس امدادرسانی و کاریابی آوارگان فلسطینی (آنروا) اعلام کرد که ۷۵۰ هزار تن در نوار غزه با گرسنگی فاجعهبار روبهرو هستند و دلایل آن کمبود کمکها از یک سو و درگیریهای شدید و ممانعت از ورود کمکها و قطع ارتباطات از سوی دیگر است.
مساله تنها به اقدامات رژیم صهیونیستی محدود نیست، آنروا مشکل دیگری را مطرح میکند و آن ناتوانی سازمان ملل در پذیرش کمکها به دلیل کمبود تجهیزات آن از جمله کامیونها و نیز نبود امکان بازگشت تعدادی از آنها از مناطق مرکزی به دلیل جدا شدن از جنوب است.
از دیگر دلایل میتوان به قطع ارتباطات و افزایش تعداد کارمندانی اشاره کرد که به دلیل درگیریها نمیتوانند از گذرگاه رفح عبور کنند.
کارل اسکاو، معاون مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا پس از بازدید از نوار غزه در بیانیهای اعلام کرد: با فروپاشی قوانین و ساختار، هر عملیات انسانی سودمندی غیرممکن شده، ما کامیونهایی با محمولههای مواد غذایی داریم اما به بیش از گذرگاه نیاز داریم و به محض ورود کامیونها به گذرگاه آزاد و امنی نیاز داریم که کمکها را به دست فلسطینیها در هر نقطهای برساند.
کارکنان سازمان ملل سعی دارند موضوع را تنها به مشکلات فنی محدود کنند اما از همان ابتدای جنگ روشن بود که اسرائیل میداند از تلاشهایش برای تبدیل غذا به یکی از سلاحهای جنگ چه میخواهد و به دنبال کوچاندن و اعمال فشار بر جامعه فلسطین و مورد خشم قرار دادن گروههای فلسطینی است.
نهادهای بینالمللی چون پزشکان بدون مرز نسبت به نتایج فاجعهبار و هولناک سیاستهای رژیم صهیونیستی و پیامدهای آن برای کودکان و بروز بیماریهای صعبالعلاج در مراحل بعدی هشدار دادهاند. کوچ اجباری خط قرمز است و گرسنگی نیز باید در همان سطح از خطر قرار داده شود. تاکنون مشخص شده که فراخوانها و بیانیههای منتشر شده از سوی نهادهای بینالمللی به تنهایی کافی نبوده و برای اینکه شنیده شوند به یک طرح رسانهای بینالمللی هدفمند به ویژه با توجه به بحرانی که این روزها آنروا دارد، نیاز است.