به نقل از ارث، روزه برای قرنها، جایگاه برجستهای در فرهنگها و ادیان مختلف داشته است اما آیا سنت دیرینه روزه میتواند کلید باز کردن تغییرات دگرگونکننده در بدن انسان باشد؟
برای پاسخ به این سوال جالب، محققان موسسه تحقیقاتی دانشگاه کوئین مری لندن آزمایشی منحصر به فردی را آغاز کردند. ۱۲ داوطلب موافقت کردند که در روزه آب ۷ روزه شرکت کنند. هدف محققان در حالی که از نزدیک سلامت آنان را زیر نظر داشتند، ارائه تصویری جامع از واکنش بدن در صورت محرومیت از مواد غذایی بود.
به گزارش ایسنا، این تحقیق، نقطه عطف کلیدی را در نحوه واکنش بدن به چند روز روزهداری نشان داد. در چند روز اول، بدن در استفاده از قند برای انرژی به سوزاندن ذخایر چربی تغییر میکند. این پاسخ اولیه بدن برای اطمینان از داشتن انرژی کافی برای زنده ماندن است.
با این حال، پس از سه روز روزهداری، بدن واکنش گستردهتری را آغاز میکند که شامل تغییراتی در اندامها و سیستمهای مختلف آن میشود. این تغییرات شامل تنظیمات پروتئینهایی است که از مغز، سیستم ایمنی بدن و حتی ترمیم سلولی پشتیبانی میکند. این موارد نشان میدهند که بدن وارد حالت متفاوتی میشود که تمرکز بر کارایی و محافظت در زمانهای عدم دسترسی به غذاست.
محققان حدود ۳۰۰۰ پروتئین در خون داوطلبان را به دقت مورد مطالعه قرار دادند و با تعجب دریافتند، حدود یک سوم پروتئینها بهطور قابلتوجهی در طول دوره روزهداری تغییر کردند. این پروتئینها که در اندامهای مختلف یافت میشوند و در فرآیندهای بیولوژیکی متنوعی دخیل هستند، نشان میدهند که روزهداری بهجای تغییرات مجزا در نواحی خاص، پاسخی در سطح بدن ایجاد میکند.
جالب توجه است، تغییرات در سطح پروتئین در همه شرکتکنندگان، با وجود تفاوتها در جنسیت و سلامت فردی، ثابت بود. این سازگاری پاسخی اساسی و عمیق به روزهداری را نشان میدهد که فرآیند بیولوژیکی جهانی است و برای کنترل عدم وجود مواد مغذی ورودی و بهینه سازی عملکرد در چنین شرایطی فعال میشود.
روزهداری همچنین پروتئینهای موجود در شبکه ساختارهای پشتیبان مغز، به نام ماتریکس خارج سلولی را تغییر میدهد. این شبکه ساختار و پشتیبانی بیوشیمیایی را برای سلولهای مغز فراهم میکند. تغییرات در ماتریکس خارج سلولی میتواند به طور قابلتوجهی بر عملکرد مغز و بر همه چیز ازجمله سلامت سلولهای مغز تا نحوه ارتباط مؤثر آنها با یکدیگر تأثیر بگذارد. این یافتهها نشان میدهد که روزه گرفتن میتواند پیامدهای مثبتی برای سلامت مغز داشته باشد.
ما امیدواریم که این یافتهها بتواند اطلاعاتی در مورد اینکه چرا روزهداری در موارد خاص مفید است، ارائه دهد و سپس میتواند برای توسعه درمانها استفاده شود.
نتایج این تحقیق در مجله Nature Metabolism منتشر شده است.