تلسکوپ فضایی «جیمز وب» با تمرکز (زوم) روی کهکشان GN-z۱۱ که ۴۳۰ میلیون سال پس از انفجار مهبانگ (بیگ بنگ) وجود داشته است برخی از قدیمیترین ستارگان کیهان را شناسایی کرد.
به گزارش ایرنا از «لایو ساینس»، شواهد و مدارکی از اولین نسل ستارگان کیهان به لطف رصدهای تلسکوپ «جیمز وب» آشکار شده است. این مدرک در یکی از دوردستترین کهکشانهای شناخته شده قرار دارند.
این کهکشان موسوم به GN-z۱۱ در سال ۲۰۱۵ توسط تلکسوپ فضایی «هابل» کشف شد و تا پیش از آغاز به کار تلسکوپ جیمز وب به عنوان دوردستترین کهکشان شناخته شده مشخص شده بود. بر اساس محاسبات زمان رسیدن نور این کهکشان به زمین مشخص شده است که این کهکشان در زمان تنها ۴۳۰ میلیون سال پس از مهبانگ وجود داشته است. برای مقایسه کافی است بدانیم که کیهان امروز ۱۳.۸ میلیارد سال قدمت دارد.
به این ترتیب کهکشان GN-z۱۱ یکی از هدفهای اصلی برای مطالعات جیمز وب بوده است. اکنون دو مقاله جدید کشفهای مهمی را در خصوص جزئیات مربوط به چگونگی رشد کهکشانهای موجود در زمانهای اولیه کیهان توصیف کرده اند. کهکشان GN-z۱۱ درخشانترین کهکشان شناخته شده در طیف نور سرخ (redshift) خاص خود است . اکنون رصدها و مشاهدات جیمز وب توضیحات بیشتری درباره این نوع از کهکشانها فراهم کرده است.
یک تیم ستارهشناسی با هدایت «روبرتو مایولینو» از دانشگاه کمبریج انگلستان اقدام به تحقیق درباره این کهکشان با استفاده از ابزارهای نزدیک به مادون قرمز بر روی تلسکوپ جیمز وب کرده است. این محققان شواهد و مدارکی درباره نسل اول ستارگان موسوم به ستارگان «جمعیت ۳» (Population III) و همچنین یک ابرسیاهچاله کشف کردهاند.
دانشمندان میتوانند قدمت و سن ستارگان را بر اساس وفور عناصر سنگین محاسبه کنند. جوانترین ستارگان که بین ۵ تا ۶ میلیارد سال پیش شکل گرفتهاند با عنوان نسل اول شناخته شده و بیشترین فراوانی عناصر سنگین را دارند. خورشید ما از ستارگان نسل اول است. ستارگان قدیمی تر حاوی عناصر سنگین کمتری هستند زیرا ستارگان کمتری پیش از آنها وجود داشته است. اما ستارگان نسل سوم تا کنون تنها کاملا فرضی بودهاند. از آنجا که هیچ ستارهای پیش از آنها نبوده بنابراین نباید هیچ عنصر سنگینی در آنها باشد و صرفا با هیدروژن و هلیوم از زمان مهبانگ ساخته شده باشند.
هر چند ستاره شناسان تا کنون ستارگان نسل سوم را بطور مستقیم ندیدهاند اما تیم تحقیقاتی مایولینو به مدارک غیرمستقیمی از حضور این ستارگان در کهکشان GN-z۱۱ دست یافته است.
این ستاره شناسان همچنین شواهد و مدارکی از یک سیاهچاله بزرگ با جرم معادل دو میلیون برابر جرم خورشید در قلب کهکشان یاد شده پیدا کرده اند.