کشور ایران و کشورهای همسایه آن یعنی افغانستان، پاکستان، ترکیه در منطقه کمربند کوهزایی و لرزهخیز آلپ - هیمالیا قرار دارد. این منطقه لرزهخیز از خلیج بنگال به سوی هیمالیا، گسترش داشته و با عبور از عرض ایران تا جزایر «آزور» پرتغال ادامه دارد و در مسیر خود کشورهایی همچون ایتالیا، یونان، ترکیه، ایران، افغانستان، شمال هند و ... را در بر میگیرد.
به گزارش ایسنا، نقشههای زیر موقعیت کمربند لرزه خیز آلپ-هیمالیا و وضعیت کشورهای منطقه را از نظر لرزهخیزی نشان میدهد.
از این رو ایران یکی از لرزه خیزترین مناطق جهان است، به گونهای که حدود ۱۵ درصد زمینلرزههای جهان در این منطقه لرزهخیز رخ میدهد و این ناحیه نیز محل برخورد صفحات اوراسیا (اروپا-آسیا) با صفحات هند، عربستان و آفریقا است که همین مساله باعث تشکیل کوهستانها، چین خوردگیها و زلزلههای کم عمق فراوان در مناطق جنوب اروپا، شمال آفریقا و خاور میانه شده است.
بررسی وضعیت آماری زمینلرزههای ثبت شده در ایران و مناطق همجوار از فرودین تا بهمن به مدت ۱۱ ماه سال ۱۴۰۲ نشان میدهد تعداد ۶۶۱۰ زلزله در ایران به ثبت رسیده است که جزئیات آن از این قرار است:
محدوده بزرگا | تعداد زلزلهها |
---|---|
کمتر از ۲ | ۲۱۴۲ |
بین ۲ تا ۳ | ۳۵۰۶ |
بین ۳ تا ۴ | ۷۶۰ |
بین ۴ تا ۵ | ۱۷۵ |
بین ۵ تا ۶ | ۲۲ |
بین ۶ تا ۷ | ۵ |
جمع | ۶۶۱۰ |
لرزه خیزترین استانهای کشور به این شرح است:
ردیف | استان | تعداد زلزلهها |
---|---|---|
۱ | خراسان رضوی | ۶۴۷ |
۲ | کرمان | ۵۵۴ |
۳ | آذربایجان غربی | ۴۶۵ |
۴ | خراسان جنوبی | ۴۵۸ |
۵ | اصفهان | ۳۲۹ |
۶ | سمنان | ۳۰۰ |
۷ | چهارمحال و بختیاری | ۳۰۰ |
۸ | فارس | ۲۹۸ |
۹ | یزد | ۲۶۰ |
۱۰ | خراسان شمالی | ۲۲۶ |
۱۱ | هرمزگان | ۲۱۳ |
مناطق جنوب-جنوب غربی، شرق- شمال شرق، مناطق مرکزی و شمال غربی کشور فعالیت لرزهای بیشتری نسبت به سایر مناطق کشور دارند.
در تهران نیز در این بازه زمانی ۸۳ زمینلرزه به ثبت رسیده که در مناطقی چون «لواسان» با بزرگای ۲.۱، ۳.۸ در «صفادشت»، ۲.۳ و ۲.۶ در «ارجمند»، ۳.۵ در «ری»، ۳.۹ در «دماوند»، ۲.۴ در «حسنآباد»، ۲.۷ در «رباط کریم» و ۲.۴ و ۲.۳ در «جواد آباد» بوده است.
شبکههای لرزه نگاری مرکز لرزه نگاری کشوری مؤسسه ژئوفیزیک در فروردین ماه ۱۴۰۲ تعداد ۴۴۳ زمینلرزه را در کشور و نواحی همجوار ثبت و تعیین محل کردهاند که این تعداد نسبت به اسفندماه ۱۴۰۱ کاهش ۱۰.۵ درصدی، نسبت فروردین ۱۴۰۱ کاهش ۱۰.۵ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۱۶.۶ درصدی داشته است.
در این ماه ۱۷ زمینلرزه با بزرگ بیش از ۴ در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگ ۵.۶ خوی واقع در استان آذربایجان غربی در ۴ فروردین، بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است. استانهای آذربایجان غرب با ۱۰۴ زمینلرزه، خراسان رضوی با ۴۶ زمینلرزه و فارس با ۴۴ زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزه را در بین استانهای کشور داشتند. همچنین استان تهران در این ماه شاهد ثبت ۲ زلزله بوده است که بزرگترین آن به بزرگ ۲.۱ در لواسان به ثبت رسید.
تعداد | محدوده بزرگا |
---|---|
۳۵۸ | کمتر از ۳ |
۶۸ | بین ۳ تا ۴ |
۱۴ | بین ۴ تا ۵ |
۳ | بین ۵ تا ۶ |
۴۴۳ | جمع |
در اردیبهشت سال گذشته تعداد ۴۵۴ زمینلرزه در کشور و نواحی همجوار از سوی شبکههای لرزه نگاری مرکز لرزه نگاری کشوری موسسه ژئوفیزیک به ثبت رسید که این تعدادنسبت به ماه گذشته خود کاهش ۲.۴ درصدی، نسبت به اردیبهشت سال ۱۴۰۱ کاهش ۱۶.۲۵ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کاهش ۵۵ درصدی را نشان میدهد.
در این ماه ۱۱ زمینلرزه با بزرگی بیش از ۴ در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگی ۴.۷ قدمگاه استان خراسان رضوی در ۸ اردیبهشت، بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است. استانهای خراسان رضوی با ۶۶ زلزله، آذربایجان غربی با ۴۹ زلزله و خراسان جنوبی با ۴۹ زلزله بیشترین تعداد زمینلرزه ها را در بین استان های کشور تجربه کرده اند. همچنین استان تهران در این ماه شاهد ۶ زمینلرزه بوده است که بزرگترین آن به بزرگی ۳.۸ در صفا دشت بوده است.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۳۹۳ |
بین ۳ تا ۴ | ۵۰ |
بین ۴ تا ۵ | ۱۱ |
بین ۵ تا ۶ | - |
جمع | ۴۵۴ |
شبکههای لرزهنگاری کشور در خرداد ماه ۱۴۰۲ تعداد ۶۰۱ زمینلرزه را ثبت کردند که این تعداد نسبت به اردیبهشت ۱۴۰۲ افزایش ۳۳ درصدی، نسبت به خرداد سال ۱۴۰۱ کاهش ۱۵.۷ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۳۹ درصدی داشته است.
در این ماه ۱۰ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگای ۴.۹ در سراب واقع در استان آذربایجان شرقی در خرداد و فارغان استان هرمزگان در ۳۱ خرداد بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای آذربایجان غربی با ۸۲ زلزله، خراسان رضوی با ۷۰ زمینلرزه و خراسان جنوبی با ۴۷ زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزهها را در بین استانهای کشور داشته اند. همچنین استان تهران در این ماه شاهد ثبت ۹ زمینلرزه بوده است که بزرگترین آن به بزرگای ۲.۳ در ارجمند به ثبت رسید.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۵۵۲ |
بین ۳ تا ۴ | ۳۹ |
بین ۴ تا ۵ | ۱۰ |
بین ۵ تا ۶ | - |
جمع | ۶۰۱ |
در تیرماه سال ۱۴۰۲ از سوی شبکههای لرزهنگاری در تیر ۱۴۰۲ تعداد ۵۳۸ زمینلرزه ثبت شد که این تعداد نسبت به خراد ۱۴۰۲ کاهش ۱۰ درصدی، نسبت به تیر سال ۱۴۰۱ کاهش ۳۰ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۴۵ درصدی داشته است.
در این ماه ۱۰ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور به ثبت رسید و زمینلرزه به بزرگای ۴.۹ در موسیان استان ایلام در روز ۷ تیر بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای آذربایجان غربی با ۶۴ زمینلرزه، خراسان رضوی با ۴۶ زمینلرزه و سمنان با ۴۰ زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزه را در بین استانهای کشور داشتند. همچنین استان تهران در این ماه ۱۳ زمینلرزه را تجربه کرد که بزرگترین آن به بزرگای ۳.۵ در ری بوده است.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۴۶۴ |
بین ۳ تا ۴ | ۶۴ |
بین ۴ تا ۵ | ۱۰ |
جمع | ۵۳۸ |
در مرداد ۱۴۰۲ شبکههای لرزهنگاری تعداد ۵۳۱ زمینلرزه را به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به تیر ۱۴۰۲ کاهش ۱.۳ درصدی، نسبت به مرداد سال ۱۴۰۱ افزایش ۱۷.۵ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۴۵ درصدی داشته است.
در این ماه ۵ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگای ۴.۶ در اوز استان فارس در ۲۷ مرداد بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای خراسان رضوی با ۵۵ زمینلرزه، کرمان با ۵۱ زمینلرزه و فارس با ۴۶ زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزه را در بین استانهای کشور داشتند. در استان تهران در این ماه ۱۲ زمینلرزه ثبت شد که بزرگترین آن به بزرگای ۳.۹ در دماوند بوده است.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۴۶۵ |
بین ۳ تا ۴ | ۶۱ |
بین ۴ تا ۵ | ۵ |
جمع | ۵۳۱ |
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در شهریور ۱۴۰۲ تعداد ۶۵۸ زمینلرزه را در کشور به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به مرداد ۱۴۰۲ افزایش ۲۳ درصدی، نسبت به شهریور سال ۱۴۰۱ افزایش ۱۵.۴ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۳۳.۲ درصدی داشته است.
در این ماه ۱۲ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه ۳۰ شهریور به بزرگای ۵.۲ در حوالی مرز کرمانشاه و عراق و زلزله ۱۲ شهریور به بزرگای ۵.۱ در حوالی اردبیل بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای خراسان رضوی با ۹۸ زمینلرزه، کرمان با ۶۵ زمینلرزه و چهارمحال و بختیاری با ۵۶ زمینلرزه لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. در استان تهران در این ماه ۷ زمینلرزه ثبت شد که بزرگترین آن به بزرگای ۲.۶ در ارجمند بوده است.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۵۸۹ |
بین ۳ تا ۴ | ۵۷ |
بین ۴ تا ۵ | ۱۰ |
بین ۵ تا ۶ | ۲ |
جمع | ۶۵۸ |
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در مهر ۱۴۰۲ تعداد ۱۰۷۹ زمینلرزه را در کشور به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به شهریور ۱۴۰۲ افزایش ۶۴.۵ درصدی، نسبت به مهر سال ۱۴۰۱ افزایش ۸۰.۷ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور افزایش ۹.۵ درصدی داشته است.
در این ماه ۷۳ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه ۱۵ مهر به بزرگای ۶.۵ در هرات افغانستان و همچنین زلزله ۲۵ مهر به بزرگای ۵.۶ در حوالی فین استان هرمزگان بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
همچنین در این ماه زمینلرزههای متعددی در هرات افغانستان رخ داد، به طوری که طی این ماه ۵۰۰ زمینلرزه در مرز افغانستان (هرات) و ایران (تایباد) ثبت شد.
در بین استانهای کشور استانهای خراسان رضوی با ۸۱ زمینلرزه، کرمان با ۵۵ زمینلرزه و چهارمحال و بختیاری با ۴۲ زمینلرزه، لرزهخیزترین استانهای کشور بوده اند.
استان تهران در این ماه ۱۱ زمینلرزه را تجربه کرد که بزرگترین آن به بزرگای ۲.۴ در حسنآباد بوده است.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۷۹۸ |
بین ۳ تا ۴ | ۲۰۸ |
بین ۴ تا ۵ | ۵۷ |
بین ۵ تا ۶ | ۱۱ |
بین ۶ تا ۷ | ۵ |
جمع | ۱۰۷۹ |
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در آبان ۱۴۰۲ تعداد ۷۴۰ زمینلرزه را در کشور به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به مهر ۱۴۰۲ کاهش ۳۴.۸ درصدی، نسبت به آبان سال ۱۴۰۱ افزایش ۵۵.۱ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۲۴.۹ درصدی داشته است.
در این ماه ۲۸ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه ۵ آبان به بزرگای ۵.۳ در حوالی شوسف استان خراسان جنوبی و زلزله ۶ آبان به بزرگای ۵.۴ در هرات افغانستان (مرز ایران و افغانستان) حوالی فین استان هرمزگان بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
در بین استانهای کشور، استانهای خراسان جنوبی با ۱۲۰ زمینلرزه، کرمان با ۵۱ زمینلرزه لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. استان تهران در این ماه ۹ زمینلرزه را تجربه کرد که بزرگترین آن به بزرگای ۲.۷ در رباط کریم رخ داد.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۶۱۶ |
بین ۳ تا ۴ | ۹۶ |
بین ۴ تا ۵ | ۲۴ |
بین ۵ تا ۶ | ۴ |
بین ۶ تا ۷ | - |
جمع | ۷۴۰ |
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در آذر ۱۴۰۲ تعداد ۵۳۶ زمینلرزه را در کشور و نواحی همجوار ثبت کردند که این تعداد نسبت به آبان ۱۴۰۲ کاهش ۲۷.۶ درصدی، نسبت به آذر سال ۱۴۰۱ کاهش ۶.۱ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۴۵.۵ درصدی داشته است.
در آذر ۱۴۰۲ تعداد ۸ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه ۲۳ آذر به بزرگای ۴.۵ در حوالی لوندویل استان گیلان بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
در این ماه از استانهای کشور، استانهای خراسان رضوی با ۵۵ زمینلرزه، خراسان جنوبی با ۴۳ زمینلرزه و چهارمحال و بختیاری با ۴۳ زلزله، لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. در استان تهران در این ماه ۷ زمینلرزه به ثبت رسید که بزرگترین آن به بزرگای ۲.۴ در جوادآباد رخ داد.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۴۸۵ |
بین ۳ تا ۴ | ۴۳ |
بین ۴ تا ۵ | ۸ |
بین ۵ تا ۶ | - |
جمع | ۵۳۶ |
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در دی ۱۴۰۲ تعداد ۵۳۷ زمینلرزه را در کشور و نواحی همجوار ثبت کردند که این تعداد نسبت به آذر ۱۴۰۲ افزایش ۰.۲ درصدی، نسبت به دی سال ۱۴۰۱ افزایش ۴.۷ درصدی و نسبت به میانگین ماهانه ۱۰ سال اخیر کشور کاهش ۴۵.۵ درصدی داشته است.
در دی ۱۴۰۲ تعداد ۱۰ زمینلرزه با بزرگای بیش از ۴ در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه ۲۹ دی به بزرگای ۴.۹ در حوالی مرز ایران و کشور آذربایجان و زمینلرزه ۱۸ دی به بزرگای ۴.۵ در ساغند استان یزد بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
در این ماه استانهای کرمان با ۷۶ زمینلرزه و اصفهان با ۵۳ زمینلرزه لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. در استان تهران در این ماه ۷ زمینلرزه به ثبت رسید که بزرگترین آن به بزرگای ۲.۳ در جوادآباد رخ داد.
محدوده بزرگا | تعداد |
---|---|
کمتر از ۳ | ۴۹۲ |
بین ۴ تا ۵ | ۳۵ |
بین ۴ تا ۵ | ۱۰ |
بین ۵ تا ۶ | - |
جمع | ۵۳۷ |
در بهمن ۱۴۰۲ تعداد ۴۲۵ زمینلرزه توسـط مرکز لرزهنگاری کشـوری در ایران و نواحی مجاور ثبت و تعیین مکان شده است. تعداد زمینلرزهها به تفکیک بزرگا در جدول زیر آمده است:
محدوده بزرگا | تعداد زلزله |
---|---|
کمتر از ۲ | ۱۶۶ |
بین ۲ تا ۳ | ۲۱۲ |
بین ۳ تا ۴ | ۳۹ |
بین ۴ تا ۵ | ۸ |
جمع | ۴۲۵ |