رئیس سازمان بورس با اشاره به کاهش حاشیه سود شرکت ها به واسطه ی برخی قیمت گذاری ها و همچنین افزایش هزینه ی تامین مالی با توجه به نرخ بهره ۳۰ درصدی، از تمدید دامنه ی محدود نوسانات برای چهارشنبه خبر داد.
به گزارش تسنیم، مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت و گویی تلویزیونی با اشاره به نقش سازمان بورس در تحقق شعار سال گفت: سال 1402 سال به دلیل سیاست هایی که جهت کنترل تورم و همچنین مضیقه هایی که در حوزه انرژی وجود داشت، سال سختی برای بازار سرمایه محسوب می شد. در کنار این موارد، در طول 2 سال و نیم گذشته سعی شده تا بستر سازی های لازم برای جذب سرمایه به بخش مولد اقتصاد و ارائه خدمات به سهامداران بازار سرمایه و افرادی که مایل هستند خدمات به بازار سرمایه ارائه بدهند، فراهم کردیم.
عشقی ادامه داد: از سال های گذشته درخواست های متعددی برای ارائه خدمات مالی (تاسیس کارگزاری، سبدگردانی و ...) از سوی افراد مختلف وجود داشت که ما در 2 سال و نیم گذشته سعی کردیم به این افراد پاسخ بدهیم تا صف این درخواست ها جمع شود. فراموش نکنیم که در سال 99 مشکلات جدی از سوی سهامداران در گرفتن خدمات سبدگردانی و همچنین ناکارآمدی کارگزاری ها گزارش می شد.
رئیس سازمان بورس کفت: نکته ی دیگری که در دستور کار سازمان قرار کرفت، ارائه ابزار های لازم به بنگاه های اقتصادی برای تامین مالی بود. مسیر مشارکت سهامداران خرد در پروژه های شرکت های سهامی عام در سال کذشته هموار شد.
وی ادامه داد: علی رغم تمامی چالش هایی که در بازار سرمایه وجود داشت، دو نمونه نسبتا بزرگ و موفق در حوزه مشارکت سرمایه های خرد در پروژه های بزرگ رقم خورد و شرکت ها آمدند و تامین مالی کردند. یک نمونه آن شرکتی بود که 100 هزار نفر در آن سرمایه گذاری کردند که ماه بعد به بهره برداری نهایی می رسد و نمونه دیگر هم 80 هزار نفر در آن شرکت کردند.
عشقی گفت: بورس بخاطر ماهیتی که دارد یکی از مصادیقی است که می تواند در تحقق شعار سال ایفای نقش کند. هم اکنون 12 میلیون نفر به صورت مستقیم و 50 میلیون نفر به صورت غیر مستقیم از طریق سهام عدالت در بورس سرمایه گذاری کردند.
رئیس سازمان بورس با اشاره به برخی تصمیمات در سال گذشته و سال 99 گفت: بخش عمده ای از مردم نیز توسط صندوق های بازنشستگی در بورس سهیم هستند. بنابراین برای اینکه مشارکت مردم در تولید محقق شود، نیازمند اعتمادسازی است. اعتماد به بورس در سال 99 و بعضی از اتفاقاتی که در سال گذشته هم رخ داد مخدوش شده است. این مخدوش شدن اعتماد سرمایه گذاران به دلیل برخی از تصمیماتی بود که بدون در نظر گرفتن فضای بازار جمعی از مردم دعوت به حضور در بازار شدند و این ورود نقدینگی بدون در نظر گرفتن گزینه های سرمایه گذاری و به صورت مستقیم بود.
وی ادامه داد: یکی از اتفاقات مهمی که افتاده است توسعه ابزار های سرمایه گذاری غیر مستقیم است. در شرایط فعلی اکر به تابلوی معاملات مراجعه کنیم بیش از 50 درصد معاملات مربوط به صندوق های سرمایه گذاری است. نکته ای هست این است که این صندوق ها اولا کارمز معاملاتشان بسیار پایین تر از سهام است از طرفی مدیریت این صندوق ها توسط تیم های حرفه ای انجام می شود.
عشقی افزود: در این حالت هیجاناتی که در بازار سرمایه از خرید و فروش سهام به طور مستقیم وجود داشت، با حضور این صندوق ها کمرنگ تر می شود. از طرفی به دنبال این هستیم که از طریق این صندوق ها منابع را به سمت اوراق بهادار، بازار بدهی و یا از طریق اوراق و .... است.
رئیس سازمان بورس گفت: اگر بدون تعارف بخواهیم صحبت کنیم، شاهد اخذ تصمیماتی در بخش های مختلف بدون در نظر گرفتن اثرات آ« تصمیم بر سایر بخش ها هستیم. به طور مثال وقتی نرخ سود بانکی به 30 درصد و بالاتر می آوریم، اثراتی بر بازار سرمایه و همچنین اثراتی بر تامین مالی بنگاه های اقتصادی و اثراتی بر سیستم های بانکی دارد. مشخصا این اثرات در سال گذشته بر بازار سرمایه شدید بود.
عشقی افزود: بسیاری از بخش نامه هایی که یک دفعه ابلاغ می شود و متاسفانه عطق به ما سبق می شود نیز ذیل همین تصمیمات است. سرمایه گذار مدت زیادی با مفروضاتی سرمایه گذاری کرده، سهام خریده و یا سهام فروخته، اما یک دفعه بخشنامه ای صادر می شود و عطف به ما سبق می شود و سرمایه گذار غافل گیر می شود..
رئیس سازمان بورس گفت: طبیعتا با چنین اقداماتی مشارکت مردم در بازار سرمایه و شرکت های سهامی عام پروژه میاسر نمی شود. مشخص است سود بانکی وقتی روی 30 تا 35 درصد است همراه با ریسک هایی که وجود دارد جذابیت بازار سرمایه و در نتیجه مشارکت مردم را کاهش می دهد.
عشقی گفت: نکته ی مهم دیگری که همواره مورد تاکید رهبر انقلاب و همچنین شخص رئیس جمهور است، بحث تصدی گری و دخالت دستگاه های دولتی در مدیریت شرکت ها است، که این موضوع نیز مخاطرات جدی در امنیت سرمایه گذاری ایجاد می کند.
وی ادامه داد: تغییرات ممتد مدیران در بنگاه های اقتصادی نیز ضربات جدی به سرمایه گذاری می زند. مدیری می آید و 6 ماه و یکسال طول می شکد تا با فضای شرکت آشنا شود، بعد این مدت بلافاصله عوض می شود. شرکت هایی را داریم که در ظرف یک سال 2الی 3 مدیر در سطح مدیرعامل عوض کردند که مشخصا این اتفاقات کاهش جذابیت سرمایه گذاری را همراه دارد.
رئیس سازمان بورس گفت: برخی از این اتفاقات همچون حاکمیت شرکتی در اختیار سازمان بورس است که برنامه جدی در سال 1403 در این خصوص وضع شده است. رتبه بندی شرکت ها از لحاظ حاکمیت شرکتی در امسال کامل می شود و سهامداران می توانند ببینند که وضعیت شرکت از نظر حاکمیت شرکتی چگونه است.
وی افزود: همین الان اگر سهامدارن به سایت کدال مراجعه کنند، مشاهده می کنند تمام شرکت ها ملزم به افشای نحوه ی رعایت دستورالعمل های حاکمیت شرکتی هستند. سازمان بورس نیز در صورت تخلف شرکت ها قطعا کنش گری خواهد داشت و تخلفات صورت گرفته در نقض حاکمیت شرکتی را پیگیری می کند.
عشقی گفت: بخشی از اتفاقات در اختیار سازمان بورس نیست و در حوزه هایی همچون قانون گذاری در حیطه ی وظایف مجلس و بخشی دیگر در حیطه ی دولت است. ما به صورت دائم در حال رای زنی هستیم که کمک کنند تصمیماتی که گرفته می شود اعتماد سرمایه گذاران خدشه دار نشود.
وی ادامه داد: اصلاح دستورالعملی که باید در فروردین انجام می شد بعد از 11 ماه در بهمن ماه انجام شد. بحث اصلاح نرخ برق اسفند ماه ابلاغ شد ولی از اول سال اجرا شد. اینها همگی مواردی هستند که به اعتماد سرمایه گذار لطمه وارد می کند.
عشقی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا اعتماد سرمایه گذاران متضرر در بازار برگشته یا نه گفت: از سال 99 تا الان نرخ تورم تجمعی ما بالای 300 درصد بود ولی قیمت سهام به طور متوسط تقریبا زیر 25 درصد اوج سال 99 است. بعضا هم سهامداران سبد سهام خود را با سال 99 مقایسه می کنند که مشخصا جبران نشده است.
وی ادامه داد: یکی از دلایل این عقب افتادگی کاهشی شدن سود آوری شرکت ها به واسطه ی کنترل هایی که وجود داشته و افزایش قیمت هایی که در سمت بهای تمام شده ی شرکت ها رخ داده است.
عشقی افزود: در دو سال گذشته بهای تمام شده ی شرکت ها با توجه به تورم افزایش داشته، اما میزان فروش شرکت ها و درامدی که محقق می کنند به آن سرعت افزایش نداشته است. حاشیه سود شرکت ها در پایان سال 99 که بالغ بر 34 درصد است در آخرین محاسبات ما به 13 درصد کاهش یافته است.
وی ادامه داد: ارزش شرکت ها متناسب با سودآوری آن ها نیست. به بیانی دیگر میزان سرمایه گذاری که هم اکنون در شرکت ها انجام می شود متناسب با سود اوری آن ها نیست و این سودآوری پاسخ گوی این میزان سرمایه گذاری نیست.
رئیس سازمان بورس گفت: اگر ما به همین شیوه ادامه بدهیم سرمایه گذاری جدید در صنایع نخواهد شد و نمی صرفد که بخش خصوصی یا دولتی بیاید و یک شرکتی تاسیس کند که 13 درصد سود دارد.
عشقی در پاسخ به سوالی در خصوص کاهش دامنه ی نوسانات معاملات به دلیل اتفاقات اخیر گفت: سازمان بورس برای اینکه از حقوق سهامدارن دفاع کند و بازار تحت تاثیر این هیجانات قرار نگیرد، جند روز دامنه ی نوسانات را محدود کرد.
وی ادامه داد: این کار مسبوق به سابقه است و قبلا هم اتفاق افتاده است و در کشور های دیگر نیز شاهد این امر بوده ایم. همچنین این امر روز چهارشنبه نیز تمدید شد. همچنین به نظر می رسد با توجه به معاملات روز گذشته و امروز معاملات متعادل شده و به جریان سابق خود بازگشته است.
رئیس سازمان بورس در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا بورس با توجه به رشد بازار های رقیب رشد قابل توجهی را تجربه نکرده است، گفت: این موضوع در ابتدا به ماهیت بازار سرمایه برمیگردد که معمولا بورس با یک فاصله ای عقب ماندگی خود را جبران می کند و نسبت به بازار های موازی حرکت می کند.
وی ادامه داد: یکی از دلایل اصلی عقب ماندگی بورس، کاهش سود آوری شرکت ها به واسطه ی کنترل هایی که اعمال شده است، بود. همچنین دلیل دیگر این موضوع قیمت گذاری ها بود که حاشیه سود شرکت ها را کاهش داد. دلیل دیگر همان تصمیماتی بود که به اعتماد سرمایه گذاران لطمه زد. نکته ی دیگر این است که ما در دوره هایی هستیم که با بالاترین نرخ های بهره ی بانکی روبرو هستیم.
عشقی افزود: البته به نظر می رسد این روند نمی تواند پایدار باشد، ما در بازار سرمایه تجربه ی رکود 5 ساله را داشتیم، اما بعد آن بازار جبران کرد و بازدهی سنگینی داد.
رئیس سازمان بورس با اشاره به مشکل شرکت ها در تامین نقدینگی برای پرداخت سود سهام عدالت گفت: پرونده ها تخلفاتی شرکت ها که در پرداخت سود سهام عدالت کوتاهی کردند در دست بررسی است. اما نکته ای که هست این است که برخی از شرکت هایی که موظف به پرداخت سهام عدالت بودند، با کمبود نقدینگی مواجه شدند و مجبور شدند که برای پرداخت حقوق کارکنان خود تسهیلات بگیرند. ما نیز به آن ها اعلام کردیم که سود سهام عدالت را باید پرداخت کنند.
وی ادامه داد: امیدواریم تا خرداد ماه بتوانیم سود ها را جمع آوری کنیم و مابقی سود سهام عدالت را پرداخت کنیم.