عصر ایران - پلاناریا (Planaria) یا کرم های مسطح پلاناریایی موجوداتی بسیار ابتدایی هستند زیرا فقط یک دستگاه عصبی نردبانی مانند دارند. پلاناریا بر اساس اکوتیپ خود طبقه بندی می شود زیرا گونه هایی وجود دارند که در زیست بوم های خشکی، زیست بوم های آب شیرین یا در زیست بوم های دریایی زندگی می کنند. این که چند گونه پلاناریا در سراسر جهان وجود دارد، نامشخص است.
پلاناریا گوشتخوار است و از انواع بی مهرگان کوچکتر مانند میگو و کک های آبی در زیستگاه های آبی یا دیگر کرم های کوچک تغذیه می کند. برخی از گونه های بزرگتر ساکن خشکی از کرم های خاکی نیز تغذیه می کنند. آنها به دور طعمه خود پیچیده و با ترشح نوعی مخاط آن را حل می کنند.
گونه های پلاناریا ممکن است جنسی و/یا غیرجنسی باشند. پلاناریای جنسی هرمافرودیت – دارا بودن هر دو اندام تناسلی نر و ماده – است و توانایی تخم گذاری دارد. به عنوان شکلی از تولیدمثل غیرجنسی، پلاناریا پس از آسیب دیدگی و جدا شدن یک قسمت از بدن خود توانایی شگفت انگیزی برای باززایی و شکل گیری دو موجود مستقل دارد.
اندازه پلاناریا می تواند بسیار متفاوت باشد به طوری که برخی از گونه های آب شیرین مانند Dugesia از چند میلیمتر پس از خروج از تخم تا یک سانتیمتر در زمان بالغ شدن رشد می کنند. برخی گونه های ساکن خشکی مانند Australoplana می توانند تا 4 سانتیمتر رشد کنند. پلاناریا می تواند بدن خود را گسترش داده و جمع کند و سلول های این موجود می توانند در زمان کمبود غذا کوچک شوند، از این رو، اندازه گیری دقیق آن دشوار است.
توانایی شگفت انگیز پلاناریا در باززایی خود توجهات بسیاری را به سوی این کرم مسطح جلب کرده است. در برخی موارد مستند، باززایی حتی از تکه یک دویستمی جدا شده از بدن اصلی صورت گرفته است. اگر سر پلاناریا از بدن جدا شود، قسمت سر یک دم جدید را شکل خواهد داد و در قسمت بدن جدا شده نیز یک سر جدید رشد می کند.