عصر ایران - روند فعالیتهای سیاسی "محسن رضایی" فرمانده اسبق سپاه و دبیر سابق مجمع تشخیص مصلحت نظام وارد افت و خیزهای جدیدتری شده است.
محسن رضایی که در انتخابات ریاستجمهوری سال 1400 نیز نامزد انتخابات بود، تلاش کرد با شکلدهی به یک ائتلاف بین خودش، سعید محمد و مرحوم رستم قاسمی، نوعی کنشگری انتخاباتی منجر به برد و یا منجر به وزنکشی را شکل دهد.
اما او نیز همچون تمام نامزدهای دیگر آن انتخابات، مستحیل در فرایند برد ابراهیم رئیسی شد و نه تنها در ایام همان انتخابات نیز حرف درشتی علیه رئیسی نگفت بلکه در پسا انتخابات نیز همچون عمده دیگر نامزدها وارد دولت رئیسی شد.
اگرچه این یک سؤال سیاسی جالب است که چرا تمام نامزدهای اصولگرای انتخابات 1400 به صورت یکجا (به غیر از جلیلی که خودش نخواست به دولت برود) وارد دولت رئیسی شدند و چه سیاستی پشت این کار نهفته بود لکن این روایت قصد دارد صرفا به محسن رضایی بپردازد.
سابقه و اطلاعات سیاسی نشان میدهد که محسن رضایی پس از خروج از سپاه علاقه خاصی به حضور در دولت داشته است. گزارشهایی وجود دارد که او حتی در دولت خاتمی نیز ابراز تمایل به حضور در کابینه داشت.
او از سال 84 به این سو عملا یک پای ثابت عمده انتخابات ریاستجمهوری بوده است. انتخابات هایی که محسن رضایی علیرغم انتخاب گفتمانهای مختلفی از "دولت عشق" گرفته تا "پیوستن به اشکالگیرندگان بر انتخابات 88 و سپس انعزال از آنها" توفیقی در آنها به دست نیاورد.
هرچه بود اما محسن رضایی پس از انتخابات 1400 بخشی از تمایل پیشگفته را عملی کرد و به عنوان "معاون اقتصادی رئیسجمهور رئیسی" وارد دولت رئیسی شد؛ ورودی که البته از ابتدا هم پیشبینی میشد که بیفرجام باشد.
این نخستین بار پس از سالها بود که محسن رضایی از سمت دبیری مجمع تشخیص مصلحت نظام کنار میرفت.
"برادر محسن" حالا و در حوالی نیمه دوم سال 1400 به نهاد پاستور رفته بود و بخشنامههای شداد و غلاظ هم صادر میکرد، از قبیل تعیین سازمان بسیج مستضعفین به عنوان ناظر کنترل قیمتها ![1]
اما همانطور که اشاره شد، نتیجه از قبل مشخص بود و کار تا حذف محسن رضایی از جلسات اقتصادی سطح بالای دولت رئیسی هم پیش رفت.
رضایی تنها چند ماه بعد و در اردیبهشت 1401 از عضویت در کمیسیون اقتصادی دولت کنار گذاشته شد؛[2] اقدامی عجیب که توجیه اداری نداشت و صرفا رفتاری سیاسی مینمود.
رضایی حوالی یکماه بعد در اقدامی گلایهآمیز از جایگاه خود استعفا کرد و سپس در سمت تشریفاتی مسؤول "دبیرخانه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا" جای گرفت.[3]
او حالا دوباره در حاشیه سیاست قرار گرفته بود و دیگر کمتر خبری از فعالیتهای محسن رضایی به گوش میرسید.
محسن رضایی، رائفی پور و سعید محمد
خبرهای موثق نشان میداد رضایی در تمام طول سالهای فعالیت سیاسی خود تقلا کرده است تا شبکهای از افرادی که او آنها را نخبه میپنداشت؛ در اطرافش شکل بگیرد؛ شبکهای مهندسی شده که البته از الطاف برادر محسن هم بیبهره نبودهاند.
بماند که همان خبرهای موثق اذعان داشتند که "دست برادر محسن نمک ندارد" و عمده کسانی که رضایی به آنها بال و پر داده است؛ بعدا او را ترک کردند و اساسا منکر هرگونه آشنایی با وی نیز شدند.
آن سابقه، آن انتصاب و استعفای بیسروصدای رضایی در دولت و این جلسات پشت پرده اما هنگامی که با انتخابات مجلس دوازدهم همراه شد، کنشگری سیاسی تازهای را از سوی محسن رضایی رقم زد.
محسن رضایی و قالیباف
محسن رضایی که تقریبا در تمام مدت انتخابات مجلس یازدهم و قضایای مدیریت قالیباف و ریاستش در این مجلس ساکت بود، در انتخابات مجلس دوازدهم کنشگری دیگری اتخاذ کرد.
رضایی از پیش تا پس از انتخابات اخیر اگرچه یک نام محوری در کلیت فعالیتهای انتخاباتی اصولگرایان نبود اما از منتهیالیه راست تا چپ این اردوگاه نشست و برخاست داشت.
در صف اول مدعوین ائتلاف شانا (اصلیترین ائتلاف اصولگرایان) مینشست. سپس با "شریان" جلسه میگرفت و بعدتر هم عکسی از خودش منتشر کرد که در کنار "رائفیپور و سعید محمد" نشسته است.
اخباری هم موجود است که میگوید حتی رجال عجیب و غریب "ائتلاف امنا" هم در جلسه رضایی با رائفیپور و محمد شرکت داشتهاند!
فعالیتهای سیاسی رضایی هیچگاه نتوانسته بود حساسیتبرانگیز باشد لکن اقدامات جدید او در قبال قضایای انتخابات مجلس دوازدهم تأملاتی را برانگیخته است.
فعالان نکته سنج سیاسی میپرسند رضایی چگونه میتواند همزمان در شورای ائتلاف نیروهای انقلاب(شانا) دیده شود و سپس با مخالفان دوآتشه این ائتلاف نیز نشست و برخاست کند؟!
این تناقض و سؤال پیوست آن البته تحلیلهایی را نیز برانگیخته است: برخی میگویند رضایی قصد دارد محور وحدت باشد.
عده دیگری هم معتقدند که او قصد دارد از هیاهوی انتخابات مجلس دوازدهم و حواشی آن استفاده کند و به عنوان نامزد انتخابات ریاستجمهوری 1404 مطرح شود.
دو جماعت اشاره شده اما نمیگویند که اولا ادعای تلاش رضایی برای محور وحدت شدن در حالی است که نیروهای اصیل انقلاب در ائتلاف شانا به وحدت رسیدهاند و ثانیا در محتوا و خروجی جلسات او هیچ سخن خاصی درباره تأکید رهبری بر انقلابی بودن مجلس یازدهم و نیز بارزترین چهره انتخابات مجلس یعنی "قالیباف" نمیشود؛ و نه تنها سخنی گفته نمیشود بلکه خبرهای مختلفی از نقد قالیباف در جلسات رضایی نیز در دست است.
نقدهایی که اگرچه ما سندی دالّ بر تأیید رضایی در قبال آنها نداریم اما دستکم میدانیم که برادر محسن در مقابل آن نقدها دفاع چندانی هم از انقلابی بودن مجلس قالیباف نداشته و درباره کارنامه جهادی قالیباف هم بعضا ساکت بوده است.
در تحلیل مرتبط با تمایل رضایی به نامزدی در انتخابات آتی هم یک نکته مغفول مانده آشکار وجود دارد و آن اینکه در این تحلیل اگرچه به دلیل مهیا کردن فضای نقد قالیباف (به عنوان یک نامزد بالقوه انتخابات ریاستجمهوری و رقیب رضایی در فرض مذکور) همه چیز منطقی به نظر می رسد اما همچنان یک بخش غیر منطقی در این ماجرا وجود دارد که اجازه نمیدهد ارکان تحلیل درست باشد و آن اینکه یک داوطلب نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری چرا فقط یک رقیب را از میان چند رقیب اصلی خود زیر سؤال میبرد و جلساتی با محتوای نقد او برگزار میکند و با مخالفانش عکس یادگاری میگیرد؟
آیا "سیدابراهیم رئیسی" نامزد انتخابات آتی نیست که رضایی دربارهاش حرف بزند و علیرغم انگیزه بسیار بالاتری که دارد از نقد دولت سیزدهم نیز بگوید؟!
این سکوت رضایی درباره دولت سیزدهم، تحلیل دیگری را بر دو تحلیل پیش گفته (تقلا برای محور وحدت بودن و کاندیداتوری در انتخابات آتی) مطرح میکند و آن "خارج کردن قالیباف از گردونه میدان انتخابات آتی" است.
اینکه این اقدام علیه قالیباف چه آوردهای برای رضایی دارد، به در کردن قالیباف از گردونه رقابتها به نفع کیست و رضایی چرا همچنان و حتی با اینکه انگیزه زیادی هم دارد اما چیزی در نقد دولت رئیسی نمیگوید؛ نکاتی هستند که در قبال تحلیل سوم بایستی با سکوت از آنها گذشت و پاسخشان را به تحلیلگران سیاسی و اندیشهورزان واگذار کرد.
بخش واضح ماجرا و به عبارتی نتیجهگیری کلی که از کنشگریهای سیاسی این روزهای محسن رضایی عیان میشود این است که فعالیتهای او نه نشانی از محوریت وحدت دارد و نه به فعالیت یک داوطلب کاندیداتوری شبیه است.
به نظر میرسد در کلیت این ماجرا انتفاع جریان دیگری وجود دارد. مگر اینکه رضایی در روزهای آینده کارتهای جدیدتری رو کند و آشکار نفر اصلی دولت را مورد نقد قرار بدهد.
***
1_ https://www.khabarfoori.com/fa/tiny/news-2913342
2_ https://donya-e-eqtesad.com/fa/tiny/news-3975923
3_ khabaronline.ir/xk6Zr