محققان پس از یافتن بقایای یک موجود میکروسکوپی کرممانند که نیم میلیارد سال پیش میزیسته، کشف کردند چگونه مغز بزرگترین گروه حیوانات تکامل یافته است.
به گزارش فرادید، این موجود که در مراحل اولیه رشد یا مرحله لاروی خود مرده متعلق به گونه جدیدی به نام Youti yuanshi است؛ ترکیبی از کلمات استاندارد چینی «yòutǐ» به معنای «لارو» و «yuánshǐ» به معنای «ابتدایی».
Y. yuanshi در دریاهای دورۀ کامبرین زیسته و به پیدایش بندپایان زنده مانند حشرات، عنکبوتها و خرچنگها کمک کرده است. این فسیل به اندازه یک دانه شن است، اما به شکل باورنکردنی خوب حفظ شده و جزئیاتی دارد که قبلاً دیده نشده بود. این جزئیات به توضیح چگونگی تکامل مغزهای پیچیده بندپایان کمک میکند.
مارتین اسمیت، دانشیار دیرینشناسی دانشگاه دورهام در بریتانیا در بیانیهای گفته: «وقتی عادت داشتم رویاپردازی کنم که بیش از همه دوست دارم چه فسیلی را پیدا کنم، همیشه به یک لارو از خانواده بندپایان فکر میکردم، چون دادههای رشد برای درک تکامل آنها بسیار مهم است. اما لاروها به قدری ریز و شکننده هستند که شانس یافتن فسیل آنها عملاً صفر است، یا من اینطور فکر میکردم!»
تیمی از محققان این فسیل را از سازند صخرهای یوآنشان در استان یونان چین کشف کردند. آنها این فسیل را با اشعه ایکس اسکن کردند تا تصاویر سهبعدی مجازی از ساختارهای داخلی آن ایجاد کنند. این تصاویر، یک مغز و سیستم گردش خون ابتدایی، از جمله بقایایی از اعصابی را که به پاها و چشمهای ساده لارو خدمت میکنند، نشان دادند.
«من میدانستم این فسیل کرممانند ساده چیز خاصی است، اما وقتی ساختارهای شگفتانگیزی را که زیر پوست آن حفظ شده بودند دیدم، شگفتزده شدم! چگونه این ویژگیهای پیچیده از پوسیدگی جان سالم به در بردند و هنوز نیم میلیارد سال بعد سالم هستند.»
محققان اطمینان ندارد که این حیوان چگونه به چنین فسیل نادری تبدیل شده، اما زمانی بلافاصله پس از مرگ، بافت نرم آن با فسفات جایگزین و در سنگ حفظ شده است. اسمیت گفته که احتمالاً سطوح بالاتری از فسفر در آب وجود داشته که مواد اولیه لازم برای تبدیل شدن به مواد معدنی فسفات را برای سلولهای موجود فراهم کرده است.
وضعیت عالی این فسیل به محققان این امکان را داد که بیش از همیشه آناتومی بندپایان اولیه را ببینند و بفهمند که مغز بندپایان در زمان Y. yuanshi در حال پیچیدهتر شدن بوده است. برای نمونه، لارو یک منطقه مغزی اجدادی داشته که به برآمدگی سر بندپایان تخصصیتر با شاخکها و زائدههای مختلف دیگر تبدیل شده است. این سرهای تخصصی به این معناست که موجودات میتوانستند سبکهای زندگی مختلفی داشته باشند، از جمله تبدیل شدن به شکارچیان پیچیده.
اسمیت گفته: «همانطور که مغز بندپایان پیشرفته شده، این پیشرفت به بندپایان اجازه داده تا رفتارهای پیچیدهتر و حتی مورفولوژیهای پیچیدهتری از خود نشان دهند و همین موضوع دلیل افزایش سریع تنوع آنها است که تا به امروز هم آن را حفظ کردهاند.»