«کبوتر نیکوبار» پرندهای است که در جزایر کوچک و مناطق ساحلی جزایر آندامان و نیکوبار، هند، شرق در مجمع الجزایر اندونزی، تا سالامونز و پالائو یافت میشود. این کبوتر در کنار کبوتر سبز خالدار منقرض شده و کبوتر «کاناکا» (Kanaka) تنها عضو زنده از جنس Caloenas است و نزدیکترین خویشاوند زنده دودو و «رودریگز» است.
به گزارش راز بقا، «نیکوبار» یک کبوتر بزرگ است که طول آن ۴۰ سانتی متر است. سر این پرنده مانند پرهای بالای گردن، که به قلابهای سبز و مسی تبدیل میشود خاکستری است. دم بسیار کوتاه و سفید خالص است. بقیه پرهای آن سبز متالیک هستند. سر منقار تیره و یک برآمدگی کوچک مایل به سیاه را تشکیل میدهد. پاها و مچ پاهای قرمز مات هستند. عنبیه چشم این کبوتر تیره است.
مادهها کمی کوچکتر از نرها هستند. آنها منقار کوچکتر، قلابهای کوتاهتر و قسمتهای زیر قهوه ایتر دارند. پرندگان نابالغ دارای دم سیاه هستند و تقریباً تمام ویژگیهای رنگین کمانی کبوتر بالغ را ندارند.
تقریباً هیچ گونه تغییری در طیف گسترده این کبوترها وجود ندارد. حتی زیرگونههای پالائو فقط قلابهای گردن کوتاه تری دارند، و در بقیه ویژگیها تقریباً با بزرگسالان یکی هستند. این کبوتر یک گونه بسیار پر سر و صداست که صدایی تکراری با فرکانس پایین میدهد.
کبوتر نیکوبار در طبیعت بین ۸ تا ۱۲ سال عمر میکند، اما در اسارت حتی تا ۱۵ سال نیز ممکن است عمر کند. همچنین در طبیعت این پرنده عمدتا دانههای سخت، میوهها و ذرت میخورد، اما در اسارت حبوبات پرنده، میوهها، دانهها و حشرات میخورد.
این کبوتر نامهای دیگری نیز دارد مانند «کبوتر یالدار»، «کبوتر دم سفید» و «کبوتر کرسی». این کبوترها سنگدان بسیار قدرتمندی دارند و میتوانند دانههایی را به راحتی بخورند که انسانها فقط با چکش میتوانند پوسته آنها را بشکافند. این پرنده همچنین از بستگان دور و دراز «دودو»ی منقرض شده محسوب میشود.
در جزایر نیکوبار (که به نامهای رایج و علمی از آن یاد میشود)، مهمترین کلونی کبوترهای نیکوبار در دوران مدرن در جزیره «باتی مالو» Batti Malv، پناهگاه دورافتاده حیات وحش بین Car Nicobar و Teressa یافت شد. سونامی اقیانوس هند در سال ۲۰۰۴ خسارات زیادی به جزایر نیکوبار وارد کرد و اینکه تا چه حد «باتی مالو» تحت تاثیر قرار گرفت هنوز مشخص نیست.
محدوده جفتگیری کبوتر نیکوبار شامل جزایر آندامان و نیکوبار هند، مجمع الجزایر مرگوی میانمار، جزایر فراساحلی جنوب غربی تایلند، شبه جزیره مالزی، جنوب کامبوج و ویتنام و بسیاری از جزایر کوچک بین سوماترا، فیلیپین و سالامون است. در پالائو، تنها زیرگونه متمایز C. n. pelewensis یافت میشود.
کبوترهای نیکوبار به صورت دستهای از جزیرهای به جزیره دیگر پرسه میزنند، معمولاً در جزایر ساحلی که در آن هیچ شکارچی وجود ندارد، میخوابد و روز را در مناطقی میگذراند که غذای بهتری در دسترس است و از مناطقی که انسانها در آن زندگی میکنند ترس ندارد.
غذای این کبوتر رنگینکمانی از دانه ها، میوهها و جوانهها تشکیل شده و به مناطقی که غلات در دسترس است جذب میشود. سنگدان به آسیاب کردن مواد غذایی سخت کمک میکند. پرواز آن سریع است، با ضربانهای منظم و تکان دادن تند گهگاهی بال ها، همانطور که به طور کلی مشخصه کبوترهاست. بر خلاف کبوترهای دیگر، گروهها تمایل دارند در یک ستون یا یک دسته پرواز کنند، نه در یک دسته شل و بینظم.
دم این کبوتر وقتی از پشت دیده میشود سفید است و هنگام پرواز برجسته است و احتمالا مانند نوعی «چراغ عقب» عمل میکند و گلهها را هنگام عبور از دریا در هنگام سحر یا غروب کنار هم نگه میدارد. نداشتن دم سفید در پرندگان جوان نشانه نابالغی آنهاست که به وضوح برای همنوعان قابل مشاهده است.
برای یک کبوتر بالغ نیکوبار، این دم در یک نگاه مشخص است و اعضای گله نه جفت بالقوه هستند، نه رقبای بالقوه برای جفتگیری، و نه به اندازه کافی بالغ هستند که به صورت امنی یک دسته را از جزیرهای به جزیره دیگر هدایت کنند.
این گونه در جنگلهای انبوه جزایر ساحلی، اغلب در کلونیهای بزرگ لانه میکند. در درخت لانه چوبی شل میسازد و در آن یک تخم سفید بیضوی با رنگ آبی کم رنگ میگذارد.
در سال ۲۰۱۷، چندین نیکوبار Caloenas در منطقه کیمبرلی استرالیای غربی با یک جوجه در آردیالون نزدیک بروم، رؤیت شدند. این اولین باری بود که کبوتر نیکوبار در سرزمین اصلی استرالیا مشاهده میشد.