تکنولوژی خط دروازه در فوتبال به گونه ای طراحی شده تا به داوران در تشخیص صحنه های خطرناک کمک کرده و از تضییع حق تیم های مختلف نیز جلوگیری به عمل آورد.
به گزارش کلیک، اگر جام جهانی 2010 را به یاد داشته باشید، مطمئنا بازی انگلیس – آلمان و ضربه فرانک لمپارد که وارد دروازه آلمان شد را به خاطر می آورید. در آن موقعیت، با وجود این که توپ به صورت کامل به داخل دروازه رفته و به صورت کاملا شگفت انگیز بیرون آمد، اما داور میدان این صحنه را گل اعلام نکرد و همین موضوع سبب حذف شدن انگلیس از چرخه رقابت ها شد. اما تکنولوژی خط دروازه در فوتبال قصد دارد تا جلوی اشتباهات داوری که در این شاخه پدید می آید را گرفته و به این ترتیب، کمک کند تا حق هیچ تیمی ضایع نشود.
تشخیص عبور توپ از خط دروازه، زمانی که در منزل نشسته، روی کاناپه دراز کشیده و صحنه های آهسته را از چند زاویه مشاهده می کنید امری آسان به حساب می آید، اما داور میدان در کسری از ثانیه باید این اتفاق را تشخیص داده و نظر خود را اعلام کند. همین موضوع برخی مواقع سبب می شود تا اشتباهات داوری رخ داده و طرفداران فوتبال نیز بابت این موضوع عصبانی و آزرده خاطر می شوند. تکنولوژی خط دروازه در فوتبال به همین منظور طراحی شده است.
بد نیست بدانید که در حال حاضر، یک تکنولوژی مستقل با این نام وجود ندارد و در واقع از ترکیب چند روش مستقل، به یک نتیجه کلی می رسیم. استفاده از این فناوری به المان های مختلفی از جمله میزان اعتبار برای اجرا یا زمانی که صرف استفاده از آن می شود، بستگی دارد.
فناوری چشم عقاب
تکنولوی چشم عقاب یکی از معروف ترین سیستم هایی است که در این زمینه از آن استفاده می شود. در این فناوری از 14 دوربین مختلف که در زوایای مختلف قرار گرفته و روی دو دروازه (7 دوربین روی هر دروازه) تمرکز دارند، کمک گرفته می شود.
این تکنولوژی اتفاق جدیدی نیست و حدودا یک دهه است که در ورزش هایی مانند کریکت، تنیس و اسنوکر از آن استفاده می شود. این دوربین ها با دقت بسیار بالایی روی توپ تمرکز کرده و از طریق سیستم سه گوش سازی موقعیت آن را زیر نظر می گیرند و در مواقع لازم، از آنها برای تشخیص گذر توپ از خط سفید رنگ دروازه کمک گرفته می شود.
سیستم سه گوش سازی در واقع یک معیار محاسباتی ژئومتریک است که از آن برای محاسبه فاصله و موقعیت اجسام به کمک دو نقطه شناخته شده و یک نقطه ناشناخته استفاده می شود. از ترکیب سه نقطه یاد شده، یک مثلث به وجود می آید که از آن برای ساخت تصویر سه بعدی موقعیت قرار گرفته کمک گرفته می شود.
در این فناوری اگر شخصی جلوی دید دوربین ها را بگیرد، باز هم نتایج قابل اعتمادی را دریافت خواهیم کرد؛ چرا که تنها سه دوربین برای محاسبه محل توپ نیاز است و اگر دید دوربین های دیگر توسط بازیکنان گرفته شده باشد، مشکلی در عملکرد این تکنولوژی پیش نمی آید.
نرم افزار مربوط به تکنولوژی خط دروازه در فوتبال در هر فریم، محل توپ را محاسبه و آن را به نمایش می گذارد. زمانی که شوتی با سرعت 120 کیلومتر بر ساعت به سمت دروازه شلیک می شود، محاسبه و تخمین پیکسل ها کار آنچنان ساده ای نیست، اما در این روش، وظیفه محول شده به بهترین شکل ممکن انجام می شود.
اگر توپ به صورت کامل از خط دروازه عبور کند، سیگنال مربوط به این رویداد در کسری از ثانیه از طریق ساعت یا هدست به داور اصلی میدان انتقال داده شده و او می تواند به این ترتیب، سوت زده و گل زده شده را اعلام کند.
تکنولوژی چشم عقاب در سال 2013-2014 و در لیگ انگلستان مورد استفاده قرار گرفت و به دلیل تأثیر مثبت، در لیگ های دیگر از جمله بوندس لیگا، لالیگا و سری آ ایتالیا از آن استفاده شد.
تکنولوژی چهار بعدی خط دروازه
در این روش همانند فناوری چشم عقاب، از 14 دوربین برای کنترل محل توپ استفاده می شود که 7 دوربین به صورت اختصاصی برای هر دروازه در نظر گرفته شده است. به این ترتیب تشخیص عبور توپ از خطر دروازه آسان تر می شود.
یکی از ایرادات این تکنولوژی، هزینه بالای آن است. با وجود اینکه فناوری چهار بعدی خط دروازه در جام جهانی 2014 مورد استفاده قرار گرفت، اما لیگ های پیشرفته به دلیل هزینه بر بودن، استفاده از آن را جایز ندانستند.
یکی دیگر از روش ها، استفاده از سنسورهایی روی تیر دروازه است که عبور توپ از خط دروازه را تشخیص داده و به داور اصلی میدان اعلام می کنند. هزینه اجرای این روش بسیار کمتر از تکنولوژی های قبل است و دیگر نیازی به نصب چندین دوربین مختلف در استادیوم وجود ندارد.
سیستم خط دروازه Cairos
این روش که توسط موسسه آلمانی Cairos و با مشارکت آدیداس ابداع شده، از یک زمین مغناطیسی برای ردیابی محل توپی استفاده می کند که سنسورهای مورد نیاز درون آن قرار گرفته است. خطوط الکتریکی که اطراف محوطه جریمه و روی خط دروازه کشیده شده، به یکدیگر متصل می شوند. از طرف دیگر نیز آدیداس دست به تولید توپی زده که علاوه بر قرار گرفتن سنسور درون آن، از مقاومت بالایی در مقابل شوت بازکنان بهره می برد.
زمانی که توپ به محوطه یاد شده نزدیک شده و از خط دروازه عبور می کند، این اتفاق از طریق ارسال امواج به کامپیوتر گزارش داده شده و به این ترتیب، امکان تصمیم گیری در مورد آن محیا می شود. البته بد نیست بدانید که هنوز شک و شبهاتی نسبت به سرعت و دقت پاسخگویی این روش وجود دارد.
تکنولوژی خط دروازه در فوتبال برای جلوگیری از اشتباهات داوری طراحی شده و قصد دارد تا از حق خوری هایی که در این زمینه پدید می آید، جلوگیری کند. البته نتایج این روش برخی مواقع گیج کننده است. در جریان بازی فرانسه – هندوراس در جام جهانی 2014، پیام هشدار عبور توپ از خط دروازه به داور میدان ابلاغ شد، در صورتی که توپ به صورت کامل از خط دروازه عبور نکرده بود.
اخیرا برخی لیگ های پیشرفته فوتبال پای خود را فراتر گذاشته و به داوران، امکان بررسی تصمیم های پیشین خود را داده اند. با وجود این که امکان پایین آمدن سرعت بازی در این روش وجود دارد، اما در صورت بروز شک و شبهه، امکان تصحیح اشتباهات در اختیار داور اصلی میدان گذاشته شده است. البته همان طور که اشاره شد، این موضوع سبب افت سرعت بازی می شود که برخی مواقع، شکایت بازیکنان یا مربیان را در پی دارد.