بدگمانی یا پارانویا در تعریف عام آن، غریزه یا فرایندی از فکر است که تحت تأثیر استرس یا ترس به حالتی غیرمنطقی و وهم آلود در می آید. اشخاص پارانوئید معمولاً فکر می کنند که سایرین برای ازار و اذیت آنها می کوشند یا فکر می کنند که افراد دیگر به دنبال دسیسه علیه آنها هستند.
علایم پارانویا:
- وضعیت تدافعی و رفتارهای خصمانه و پرخاشگرانه دارند.
- حساس هستند.
- معتقدهستند همیشه حق با آنها است و دشوار می توانند ارامش خویش را حفظ کنند یا گارد نگیرند.
- نمی توانند با افراد دیگر سازش کنند، آن ها را ببخشند یا انتقاد پذیر باشند.
نمی توانند به افراد دیگر اعتماد کنند.
- فکر می کنند در رفتارهای طبیعی افراد دیگر یک مفهوم پنهان وجود دارد.
- اظهارات بی منظور یا نگاه های تصادفی افراد دیگر را بد تعبیر می کنند.
- بی علت خیال می کنند، افراد دیگر قصد دارند به شخصیت آن ها حمله کنند.
- معمولاً با خشم و عصبانیت واکنش نشان میدهند و هر چیزی را به سرعت تلافی می کنند.
- بدون هیچ علتی، بارها به همسر خود شک می کنند و آن ها را خیانت کار می دانند.
- به طور کلی در ارتباطات شان با سایرین سرد هستند و فاصله معینی را حفظ می کنند. همچنين امکان دارد شخصیتی کنترل کننده و حسود داشته باشند.
- هیچوقت خود را مسوول هیچ مشکل یا دردسری نمی دانند و معتقد هستند که همیشه حق با آن ها بوده است.
- نمی توانند ارام باشند.
- با افراد دیگر مدام خصومت آمیز رفتار می کنند و سرسخت و دعوایی هستند.
اختلال پارانویا علت خارجی نداشته و روانپزشکان و متخصصین این زمینه عامل اصلی آنرا ژنتیک و وراثت می دانند.
لازم به یادآوری است که علاوه بر عوامل ژنتیکی، مصرف داروهای آمفتامین؛ قرص ها و مواد روان گردان، ماریجوآنا ، کوکائین، شیشه، گل، الکل هم در ابتلا به این بیماری نقش عمده ای دارد. و از ديگر عوامل ابتلا به اختلال پارانویا میتوان به اضطراب های شدید و نگرانی های مستمر اشاره داشت.
بیشتر بخوانید:
بر اساس مطالعه های انجام شده، بنظر میرسد که این اختلال در مردان بیش از زنان است. این اختلال از سنین بچگی یا نوجوانی در شخص شروع می شود.
پارانویا معمولاً از طريق دارو و رفتار درمانی شناختی درمان میشود. مهمترین عنصر در درمان پارانویا و اختلال وهمی، ایجاد یک رابطه اعتماد و همکاري برای کاهش تأثیر اندیشه های ترسناک غیرمنطقی و بهبود مهارت های اجتماعی است. درمان شخص مبتلا به پارانویا می تواند سخت باشد برای این که علایم سبب افزایش تحریک پذیری، امنیت احساسی و خصومت احتمالی می شوند. اغلب اوقات، روند پیشرفت در تصورات پارانوئید و به خصوص اختلال وهمی، اهسته است. صرف نظر از نحوه روند فرآیند، بهبودی و رابطه مجدد امکان پذیر است.
بیماری پارانوئید بسیار علایمی نزدیک به اسکیزوفرنی و اختلال شخصیت نمایشی دارد و پزشک متخصص باید در مقابل آنها بسیار صبور و کاربلد باشد، چراکه امکان دارد با تشخیص نادرست فرد را بیشتر دچار شک و بدگمانی کند.
این را در نظر داشته باشید اشخاص دارای بیماری پارانویا بهتر است تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرند، چراکه این بیماری هم به فرد و هم به اطرافیان اسیب های جبران ناپذیری را وارد خواهد کرد.
منبع: بیتوته