تجربه؛ حرفه‌ای‌تر و خواندنی‌تر/ آمریکا ملک‌الشعرا دارد!

عصر ایران؛ سروش بامداد- شمارۀ اسفند 1399 ماهنامۀ «تجربه» را شاید نتوان ویژه‌نامۀ نوروزی دانست مانند آنچه در سال‌های گذشته منتشر و حتی جشنواره هم برگزار می‌کردند اما تمام ویژگی‌های یک شمارۀ نوروزی پُر و پیمان و شمارۀ آخر سال را دارد.

  اگر گزارش، گفت و گو، یادداشت، عکس و ترجمه را گونه‌های مهم روزنامه‌نگاری بدانیم و نمونه‌های برجستۀ آن را در «تجربه» مشاهده کنیم آنگاه این سخن گزاف نخواهد بود که حرفه‌ای‌تر و خواندنی‌تر شده است.

  گفت و‌گو با آیدین آغداشلو پس از ابهامات و اتهامات اخیر و دقت در انتخاب عکس و تیتر و زیرتیتر در روی جلد تا شایبۀ جانب‌داری یا جبهه‌گیری را ایجاد نکند، کافی بود تا توجه‌ها را جلب کند منتها برخی هنوز ندیده و نخوانده قضاوت کردند و قبل از انتشار و عرضۀ نشریه در عالم واقع، در فضای مجازی موضع گرفتند که چرا به هنرمند نقاش، تریبون داده است و بامزه‌تر از همه یک شبکۀ ماهواره‌ای فارسی‌زبان بود که بر اساس همین نوشته‌ها و قبل از انتشار و عرضۀ مجله گزارش تهیه کرد و موضع گرفت!

  سه گفت و گوی مفصل  با رضا براهنی ، لوریس چکناواریان و عباس صفاری هم از مصاحبه‌های خواندنی این شماره است و البته اولی طبعا مربوط به چند سال قبل است چون دکتر براهنی در حال حاضر شرایط مصاحبه را مانند قبل ندارد.

  از این سه مصاحبه سه سؤال و جواب را که جذاب‌ترند نقل می‌کنم.

  1. خبرنگار از رضا براهنی می‌پرسد «چه پیشنهاد و صحبتی دارید برای این که ادبیات کشورمان جهانی شود و پختگی لازم را پیدا کند؟» نویسندۀ نام‌دار ایرانی پاسخ می دهد: « به نظر من این جهان است که باید بیاید طرف ادبیات ما. نباید از جهان گدایی ادبیات یا گدایی به رسمیت شناختن ادبیات‌مان را بکنیم.»

  2. در مصاحبه با عباس صفاری – شاعر توانایی که در بهمن ماه گذشته چشم از جهان بست- هم با موضوع جالبی رو به رو می‌شویم: این‌که آمریکا ملک‌الشعرا دارد: «شاعران تراز اول در طول عمرشان یک بار ملک‌الشعرا می‌شوند و حقوق ملک‌الشعرایی می‌گیرند. هم ملک‌الشعرای فدرال داریم که ملک‌الشعرای کاخ سفید است و هم ملک‌الشعرای ایالتی داریم. اما همۀ ایالت ها لزوما ملک‌الشعرا ندارند. کالیفرنیا را اما می‌دانم ملک‌الشعرا دارد. در ایالت‌ها شهرداری این کار را رانجام می‌دهد و در کاخ سفید، خود کاخ سفید.»

  3. این بخش از سخنان لوریس چکناواریان هم شوق‌انگیز است: « خانوادۀ من به ایران مهاجرت نکرده‌اند. آنها به وطن خودشان برگشتند. چون ایرانی بودند. همۀ ارامنه ایرانی‌اند و در پایه‌گذاری کشور ایران سهم داشته‌اند. زمان کورش کبیر 28 کشور با هم جمع شدند و ایران را تشکیل دادند. در واقع ایران، اسم ملت نیست. اسم سرزمین است. یک جغرافیای بزرگ فرهنگی.»

  داستان‌ها و ناداستان‌ها را طبعاً باید کامل خواند و نمی توان جمله‌ای را جدا کرد. هر چند عکس‌های انتخابی رضا معطریان عکاس پرآوازه را هم باید دید ولی اختصاص 7 صفحه به عکس‌های "پیتر ترنلی" از شناخته شده‌ترین عکاسان خبری جهان دربارۀ کرونا در دو شهر نیویورک و پاریس از همان نگاه حرفه‌ای حکایت می‌کند که در آغاز اشاره شد.

  با این همه آنچه تجربۀ تازه را با دیگر نشریات هنری و ادبی و حتی شماره‌های قبلی همین ماهنامه کاملا متفاوت جلوه می‌دهد گزارش‌های آن است و چنانچه استاد روزنامه‌نگاری – علی اکبر قاضی‌زاده- هم در مقدمۀ کتابی دربارۀ منتخبی از بهترین گزارش‌ها تصریح می‌کند دشوارترین ژانر روزنامه‌نگاری گزارش‌نویسی است.

  «راوی، خانه ندارد» دربارۀ گردشگری ادبی و حفظ یادگارها و خانه‌های نویسندگان بزرگ که کاری است از آرزو شهبازی، «خانۀ اول، خانۀ دوم» دربارۀ حضور بازیگران تئاتر در دنیای سینما (‌احسان زیور عالم، الهام احمد‌پور و سارا برومندی)، «پنج به علاوۀ یک» که گزارش «شایان شعبان» روزنامه‌نگار تجسمی است از زندگی و نوآوری‌های 5 نقاش و یک گالری‌دار و البته گزارش سما بابایی دربارۀ وضعیت زنان موسیقی‌دان با عنوان «هیاهوی یک سکوت» 4 گزارش این شماره‌اند که جز از روزنامه‌ نگاران حرفه‌ای برنمی‌آید.

  با این توضیحات روشن می‌شود که ارتقای کیفی و مطالب حرفه‌ای مجله به رغم پاره‌ای تغییرات نشان می‌دهد روزنامه‌نگاری کاری تیمی و بر پایۀ اصول حرفه‌ای و واقعیت‌هاست و متمایز از نویسندگی خاصه رُمان‌نویسی که امری است فردی و بر اساس خیال.

------------------------------

بیشتر بخوانید/ (دیگر مجلات معرفی شده در نوروز 1400):

*«آنگاه»؛ هم لذت خواندن، هم مغازله با فرم

بیشتر بخوانید:

«تجربه» با فُرم و تحریریه‌ای جدید مهرماه می‌آید

محمود دولت‌آبادی؛ شمایل نویسندۀ ایرانی با آرزوی «خانۀ بیهقی»

خانه پروین اعتصامی کجاست؟ (فیلم)

تماشاخانه

داستان غم‌انگیز کودکی در غزه : «می‌خواهم روی پای مادرم بخوابم» / خبرنگار او را در شرایطی عجیبی پیدا کرد (فیلم)

قوچ‌مستی آغاز شده / قوچ‌های مست حواس‌شان به شکارچی‌ها نیست / نگرانی‌‌‌ها از شکار بیرحمانه (فیلم)

فیلم های دیگر