جورج اورول (1903-1950) نویسندۀ مشهور نیمۀ اول قرن بیستم بود که بیشتر به خاطر دو رمان «قلعۀ حیوانات» و «1984» شناخته میشود. اما او همچنین مقالات، رمانها و کتابهای غیر داستانی نیز مینوشت. دیدگاههای فلسفی او را در هر دو دسته از آثارش میتوان جستجو کرد.
کد خبر: ۹۹۲۲۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۳
آیا کسی هست که به هیچ چیز امید نداشته باشد؟ به نظر میرسد اکثر ما در وجود خودمان سرشار از امیدواریهای گوناگون هستیم. اما آیا تا به حال به این فکر کردهایم که امید دقیقا چیست، چگونه از سایر احساسات متمایز میشود و ارزش و اهمیت آن در زندگی چقدر است؟
کد خبر: ۹۹۰۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۸
تاثیر ایدههای مارکس آنقدر گسترده و عمیق است که شاید خیلی از مردم حتی خودشان هم ندانند که تا چه اندازه تحت تاثیر ایدههای او هستند؛ چه از مارکس خوشمان بیاید و چه با او دشمن باشیم، این یک واقعیت غیر قابل انکار است که تحلیلها و تبیینهای او سهم مهمی در تغییر مسیر تفکر فلسفی و اجتماعی در دوران معاصر داشتند.
کد خبر: ۹۸۹۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۳
از نظر هابز چیزی وحشتناکتر از زندگی در «وضع طبیعی» نمیتواند وجود داشته باشد. به همین دلیل باید نیروی مقتدری وجود داشته باشد که همۀ ارکان اجتماع را در اختیار خود بگیرد و همۀ افراد را تسلیم قدرت بی حد و حصر خود کند.
کد خبر: ۹۸۸۰۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۷
جهان فرهنگی و ذهنی ما چگونه شکل میگیرد؟ نگاهها و رویکردهای کلی ما در جامعه چگونه و از کجا سرچشمه میگیرند؟ برای پاسخ دادن به این پرسشها شاید لازم باشد که قبل از هر چیز به «کودکی» و آن تاثیرات و ایدههایی که در کودکی دریافت کردهایم توجه کنیم.
کد خبر: ۹۸۰۵۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۹
آیا «مکان» به عنوان چیزی مستقل از همۀ اشیاء جهان وجود دارد؟ آیا میتوانیم دربارۀ چیزی به عنوان «خود مکان» صحبت کنیم که حتی بدون وجود هیچ یک از اشیاء مادی باز هم به وجود خود ادامه دهد؟ یا باید طور دیگری نگاه کنیم و مکان را صرفا نوعی «نسبت» و «رابطه» بین اشیاء ببینیم؟ در اینجا مطلب مختصری را دربارۀ این دوگانۀ دشوار فلسفی میخوانید.
کد خبر: ۹۸۰۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۸
آیا یک حلقۀ انگشتری میتواند انسانی عادل را به درندهای ستمگر تبدیل کند؟ بستگی دارد! به اینکه این حلقه چه ویژگیهایی داشته باشد و البته، مهمتر از آن، به اینکه در انگشت چه فردی قرار بگیرد.
کد خبر: ۹۷۷۳۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۷
کانت در دورهای به دنیا آمد که درک علمی و خودمختاری انسانها رو به افزایش بود و خودش هم نقشی مهم در رشد فکری دنیای مدرن و ترکیب دانش جدید با باورهای اخلاقی ایفا کرد. از این نظر کانت یکی از تاثیرگذارترین اندیشمندان تاریخ مدرن است.
کد خبر: ۹۷۶۳۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۳
برخی از فیلسوفان یونان ترجیح میدادند به جای غوطهور شدن در نظریات انتزاعی، فلسفه را در «عمل» پیاده کنند. فیلسوفان «کلبی» (Cynic) از همین دسته بودند. واژه «کلبی» ترجمۀ کلمه یونانی «کونیکوس» به معنی «سگی» یا «سگمانند» است. به این فیلسوفان لقب سگ داده میشد زیرا مانند سگها زندگی میکردند؛ یعنی به عرفهای انسانی بیتوجه بودند و تنها برآورده ساختن نیازهای اساسی را دنبال میکردند.
کد خبر: ۹۷۲۰۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۷
تا به حال به این فکر کردهاید که چرا شنیدن یک لطیفه باعث میشود از خنده رودهبر شوید؟ چه چیزی در درون آن لطیفه قرار دارد؟ حماقت؟ غافلگیری؟ ناسازگاری؟ آیا هر یک از اینها واقعا میتواند به تنهایی چیزی را «خندهدار» کند؟
کد خبر: ۹۷۱۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۴
این مقاله به طور مختصر به بررسی دیدگاههای فلسفی مطرح شده دربارۀ «رنگ» میپردازد؛ به سوالاتی مثل این که: آیا اصلا رنگ یک چیز واقعی است که بیرون از ذهن ما وجود دارد؟
کد خبر: ۹۶۹۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۷
مرتضی نظری؛ دکترای فلسفه تعلیم و تربیت:گمشده نظام آموزشی ما نه اطلاعات است نه دانش. گمشده ما خرد است. مدرسه اگر "خردمندی" را رشد ندهد، گرفتار گرانباری اطلاعات میشود و اتفاقاً دانش آموزان را دچار سوگیری میکند. خرد و زیست خردمندانه، امیدآفرین و تحولآفرین است. توسعه و تحول از رشد خرد برمیخیزد و خردمندی است که سبب زایندگی میشود نه تورم اطلاعات در حافظه.
کد خبر: ۹۶۵۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
پنجشنبه سیزدهم اردیبهشت ماه از آنتن شبکه چهار پخش می شود؛
مستند«زندگی با فلسفه »؛ پرترهای درباره «انشاءالله رحمتی» استاد فلسفه و مترجم نامدار آثار حکمی و عرفانی، خاصه آثار هانری کربن و سید حسین نصر است که پنجشنبه سیزدهم اردیبهشت ماه ساعت ۱۹:۰۰ روی آنتن شبکه چهار سیما می رود.
کد خبر: ۹۶۲۸۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۱
اسپینوزا پاسخ میدهد
در فلسفۀ اسپینوزا فقط و فقط یک موجود هست که واقعا دارای اختیار و آزادی است و آن هم خداوند است. اما انسانها چه؟ اختیار و آزادی آنها در این است که بپذیرند مختار نیستند. در اینجا نگاهی خواهیم داشت به بحث جالب توجه اسپینوزا دربارۀ مفهوم ازادی.
کد خبر: ۹۶۲۱۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۹
برخی از افراد فکر میکنند هدف فلسفه این است که دنیا را معنا کند تا نشان دهد چگونه همه چیز به یکدیگر پیوند خورده است. برای عدهای دیگر فلسفه ابزاری عملی است که باید به ما بگوید چگونه زندگی میکنیم. اگر شما در اردوگاه دوم قرار دارید پس منصفانه است که بگویم فلسفه را نوعی خودیاری قلمداد میکنید.
کد خبر: ۹۶۱۹۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۸
برخی از افراد فکر میکنند هدف فلسفه این است که دنیا را معنا کند تا نشان دهد چگونه همه چیز به یکدیگر پیوند خورده است. برای عدهای دیگر فلسفه ابزاری عملی است که باید به ما بگوید چگونه زندگی میکنیم. اگر شما در اردوگاه دوم قرار دارید پس منصفانه است که بگویم فلسفه را نوعی خودیاری قلمداد میکنید.
کد خبر: ۹۶۱۶۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۷
اختراع این کروموزوم گامی بسیار بزرگ در فراگیرشدن درمانهای ژنتیکی است. اما امکان ایجاد انسانهایی ارتقا یافته را نیز فراهم میکند.
کد خبر: ۹۵۴۹۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۲
هدف فلسفه روشن ساخت ، و هدف ادبیات راز آلود کردن است .
کد خبر: ۹۵۴۷۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۰
به گفته "ویگوتسکی" روانشناس گفتار درونی صرفا گفتار بیرونی میباشد که درونی شده است. بسیاری از فیلسوفان با این نظر موافق هستند، اما برخی از آنان این پدیده را به گونهای متفاوت میبینند، زیرا تا آنجا که ما میدانیم هیچ فعالیت دیگری وجود ندارد که بتوانیم هم در داخل و هم در خارج انجام دهیم. برخی از فیلسوفان بر این باورند که گفتار درونی ممکن است در واقع نه گفتار بلکه بازنمایی ذهنی آن باشد.
کد خبر: ۹۴۱۹۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۹
در تاریخ بسیار کم پیش آمده است که زنان نقش راهبردی ایفا کنند، اما زمانی هم که این نقش به آنها داده بشود، آن را با افتخار پیش میبرند، از همین رو نمی توان این امر را منکر شد که تاثیرگذاری آنها بر جریانهای فکری تاریخ موثرتر از مردان بوده است.
کد خبر: ۹۳۶۷۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۳۰