هفتمین روز از فعالیت نوزدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن كریم، ترجمه قرآن كریم به قلم دكتر غلامعلی حدّاد عادل رونمایی شد.
در مراسم رونمایی ترجمهٔ دكتر حدّاد عادل از قرآن كریم، سیدمحمد حسینی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین حمید محمدی، رئیس این دورهٔ نمایشگاه قرآن و قائممقام وزیر ارشاد در امور قرآنی، دكتر محمدرضا نصیری، دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دكتر علی رواقی، استاد بهاءالدین خرمشاهی، دكتر مهدی محقق، و دكتر حسن رضائی باغبیدی، از اعضای پیوستهٔ فرهنگستان، خانم لاله افتخاری، رئیس فراكسیون قرآن و عترت و نمایندهٔ مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، و حجتالاسلام والمسلمین نقدی، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی ترجمان وحی، حضور داشتند.
دكتر حدّاد عادل: مقام معظم رهبری مشوقم بود
دكتر غلامعلی حدّاد عادل از مقام معظم رهبری، مرحوم دكتر محمد خوانساری، استاد عبدالمحمد آیتی، استاد بهاءالدین خرمشاهی، حجتالاسلام والمسلمین نقدی، دكتر علی رواقی، دكتر مهدی محقق، استاد اسماعیل سعادت، دكتر احمد مهدوی دامغانی، منصور آشوری، دكتر محمدمهدی ركنی، دكتر غلامرضا ستوده، اكرمالسادات سیدآقایی و زهرا زندیمقدم، بهعنوان كسانی نام برد كه بازبینی این ترجمه را به عهده داشتهاند و با مطالعهٔ نسخهٔ پیش از چاپ این اثر، ترجمهٔ حاصل را با اصل آیات تطبیق داده و نكاتی را متذكر شدهاند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینكه مقام معظم رهبری از ابتدا مشوق و راهنمای وی در چاپ این اثر بودهاند، اظهار كرد: علاوه بر توصیههای شفاهی، این ترجمه به توصیهٔ استاد بهاءالدین خرمشاهی كه در سه نامه ارسال شد، انجام شدهاست.
ترجمه قرآن دكتر غلامعلی حدّاد عادل كه پس از هشت سال به پایان رسید، قرار بود برای نخستین بار در بیستوچهارمین نمایشگاه بینالمللی كتاب تهران رونمایی شود كه به دلیل اصلاحات نهایی، به نوزدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن كریم موكول شد.
پیشتر، محمد ضرابی، مدیر عامل مؤسسهٔ آفرینشهای هنری آستان قدس رضوی، تلاش در وفاداری به آیات قرآن كریم را از ویژگیهای ترجمهٔ حدّاد عادل برشمرده و گفتهبود: حدّاد عادل در این ترجمه تلاش كردهاست كه از واژههای سلیس و روان استفاده كند تا برای همهٔ خوانندگان قابل فهم باشد.
وی این ترجمه را از سال 1382 آغاز كردهبود و قصد داشت پیش از پایان فعالیت مجلس هفتم، آن را به پایان برساند. این اثر در پنجهزار مجلد در قطع وزیری و توسط آستان قدس رضوی به زیور طبع آراسته شدهاست.
دكتر غلامعلی حدّاد عادل در مراسم رونمایی از ترجمهاش از قرآن كریم، با اشاره به ترجمهٔ قرآن خود، تأكید كرد: این ترجمه به زبان فارسی متداول و امروزی است و در آن سعی شده كه نثری استوار، رسا و شیوا داشتهباشد تا بتواند خواننده را با فصاحت و بلاغت قرآن آشنا كند.
وی ضمن تشكر از مادر و همسر خود به جهت كمكهایشان در این ترجمه، متنی را كه با عنوان «سخن مترجم» در انتهای ترجمهٔ خود به نگارش درآورده، خواند.
خرمشاهی: ترجمهٔ حدّاد عادل الهی است
استاد بهاءالدین خرمشاهی نیز كه در این مراسم بهمنظور سخنرانی دربارهٔ ترجمه دكتر غلامعلی حدّاد عادل از قرآن كریم حاضر شدهبود در سخنان خود این ترجمه را اثری كمنظیر در حوزهٔ ترجمهٔ قرآن نامید و گفت: یك تا دو ساعت زمان لازم است تا من بگویم در هر صفحهٔ 200 كلمهای از این ترجمه چند نكتهٔ اصیل و بدیع را در حوزهٔ ترجمهٔ قرآن و نیز زبان فارسی میتوان یافت.
وی در ادامه با اشاره به رواج ترجمهٔ قرآن كریم در دوران معاصر گفت: هشتاد ترجمه از قرآن كریم از زمان مشروطه تا كنون منتشر شدهاست، اما ترجمهٔ حدّاد عادل از قرآن كریم را باید ترجمهای نظركرده و الهی دانست. در واقع اگر ما پژوهنده هستیم، ایشان شناسانندهاند.
این عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به بازخوانی و ویراستاری ترجمهٔ حدّاد عادل از قرآن كریم نزد بیش از صد قرآنشناس و مترجم و استاد زبان فارسی گفت: این ترجمه به عقیدهٔ من یكی از سه ترجمهٔ برگزیدهٔ قرآن به زبان فارسی است كه مطمئنم سالانه بیش از یك مرتبه چاپ خواهد شد و انتشار آن را باید به همهٔ فارسیزبانان تبریك بگویم.
ضرورت داشتن شناخت از ادبیات فارسی در ترجمهٔ قرآن
سیّد محمد حسینی، وزیر فرهنگی و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم به نتایج ارزیابیهایی كه از ترجمههای قرآن از سال 57 تا 80 كه سال گذشته ازسوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گرفتهاست، اشاره كرد و گفت: ترجمههای استادان خرمشاهی، مجتبوی، مرحوم آیتالله مشكینی، آیتالله مكارم شیرازی و انصاری برترین ترجمهها در این سالها شناخته شدهاند و ارزیابی ترجمههای قرآن از سال 80 تا 90 نیز كه شامل 27 ترجمه است در سال جاری انجام میشود.
وی همچنین از برگزاری مراسم ویژهٔ تجلیل از مرحوم طاهره صفارزاده و ترجمهٔ وی از قرآن كریم و نیز برخی دیگر از ترجمههای قرآن كریم در سال جاری خبر داد.
در ابتدای این مراسم حجتالاسلام والمسلمین حمید محمدی، رئیس نوزدهمین نمایشگاه بینالمللی قرآن كریم، در سخنانی ضمن خوشامدگویی به حاضران، با اشاره به اینكه جای خالی ترجمهٔ قرآن به زبان فارسی با وجود ترجمههای متنوع و سالانه از قرآن كریم همچنان احساس میشود، گفت: رونمایی از ترجمهٔ غلامعلی حدّاد عادل از قرآن كریم را باید آغاز بهرهبرداری همهٔ فارسی زبانان از ترجمهٔ مفاهیم قرآن كریم به شمار آورد.
حجتالاسلام والمسلمین نقدی رئیس مركز ترجمهٔ قرآن به زبانهای خارجی نیز دیگر سخنران این مراسم بود كه در سخنان خود به موضوع دقت و صحت در انتقال معانی و نیز شیوایی و روانی زبان مقصد، بهعنوان نكات قابل توجه در ترجمهٔ قرآن اشاره كرد و گفت: ترجمهٔ فارسی از قرآن كریم باید مفاهیم قرآن را به زبان فارسی به معنی حقیقی منتقل كند. لذا یك مترجم قرآن به زبان فارسی باید به زبان و تاریخ ادبیات فارسی و نیز زبان و ادبیات عرب مسلط باشد كه در مقام مقایسه، این موضوع در ترجمهٔ حدّاد عادل بهخوبی دیده میشود.
به گفتهٔ نقدی، ترجمهٔ دكتر حدّاد عادل این ویژگی را دارد كه یك فارسیزبان میتواند امروزه آن را بخواند و از این خوانش لذت ببرد.