استئوآرتریت یا آرتروز زانو، رایجترین نوع استئوآرتریت است. میلیون ها نفر در سراسر جهان به استئوآرتریت زانو مبتلا هستند که یکی از شایعترین دلایل ناتوانی عضلانی اسکلتی محسوب می شود.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "وری ول"، مدیریت موفق استئوآرتریت زانو به شناخت نشانه های اولیه، تشخیص دقیق و درمان مناسب بستگی دارد.
استئوآرتریت زانو به طور معمول با درد مفصلی، سفتی مفصل و دامنه حرکت محدود همراه است. استئوآرتریت زانو به تدریج و طی یک بازه زمانی چند ساله توسعه می یابد و تا زمانی که نشانه های آن پدیدار نشوند، تقریبا پنهان باقی می ماند. شکایت از احساس درد هنگام پیاده روی، محدودیت در پیاده روی (به عنوان مثال، میزان مسافت)، احساس درد هنگام برخاستن از حالت نشسته، و هنگام پله نوردی در میان افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو شایع است. ناتوانی زانو، قفل شدن زانوی تحت تاثیر قرار گرفته یا یک احساس پرش در مفصل از دیگر نشانه های استئوآرتریت زانو هستند. اغلب می توان شاهد تورم در ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته بود، اما معمولا با گرما یا قرمزی همراه نیست.
درد مرتبط با استئوآرتریت زانو به طور معمول هنگام فعالیت شدیدتر می شود، به ویژه زمانی که از زانو تحت تاثیر قرار گرفته بیش از اندازه استفاده می شود. سفتی در زانوی تحت تاثیر قرار گرفته می تواند به واسطه نشستن های طولانی مدت تشدید شود. با پیشرفت استئوآرتریت زانو، نشانه ها به طور معمول شدیدتر می شوند. درد ممکن است حالت پایدار پیدا کند و تنها در زمان تحمل وزن یا انجام فعالیت بیش از اندازه شکل نگیرد.
درد مداوم و شدید به واسطه اختلالات استخوان روی استخوان شکل می گیرد. این شرایط زمانی رخ می دهد که از بین رفتن غضروف به اندازه ای شدید است که اساسا غضروفی برای پوشش دادن انتهای استخوان ها در مفصل زانو باقی نمانده است. کریپتوس (یک احساس سایش) و تشدید نشانه ها در شرایط آب و هوای توفانی از دیگر مشخصه های استئوآرتریت زانو هستند، اگرچه درباره مورد دوم همچنان بحث وجود دارد.
از بین رفتن غضروف مفصلی که در تصویربرداری پرتو اکس قابل مشاهده است، یک سرنخ تشخیصی مهم مرتبط با استئوآرتریت زانو است. زوال غضروف در زانو می تواند به واسطه عوامل زیر شکل گرفته باشد:
آسیب دیدگی پیشین زانو
فشار تکراری روی زانو
شکستگی، پارگی رباط، و آسیب منیسک، که هر کدام می توانند بر همترازی زانو و پا تاثیرگذار باشند و هرچه بیشتر فرسایش را موجب شوند
استعداد ژنتیکی برای اختلالات غضروف و استئوآرتریت زانو
چاقی و اضافه وزن که استرس و فشار بیشتر بر مفصل تحت تاثیر قرار گرفته را موجب می شوند
استئوآرتریت زانو قابل درمان نیست، اما درمان هایی برای کمک به مدیریت نشانه های آن وجود دارند. گزینه های درمانی دارویی و غیر دارویی وجود دارند.
داروهای بی نیاز از تجویز پزشک، مانند استامینوفن، می توانند به کاهش درد کمک کنند. برخی بیماران مسکن های بهتری را با انتخاب یکی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) یا سلبرکس (سلکوکسیب) انتخاب می کنند. همچنین، داروهای ضد درد شبه مخدر برای بیمارانی که نیاز به مسکنی قوی دارند در دسترس هستند.
جدا از داروهای خوراکی، گزینه های درمانی دیگر برای استئوآرتریت زانو شامل تزریق درون مفصلی استروئیدها یا ویسکوساپلیمنت ها می شوند. تزریق استروئید برای تسکین فوری درد و التهاب مورد استفاده قرار می گیرد. ویسکوساپلیمنت ها موادی ژل مانند هستند که می توان درون زانوی تحت تاثیر قرار گرفته تزریق کرد تا کارایی آن افزایش یابد. ویسکوساپلیمنت ها ویژگی های مشابه با مایع سینوویال در یک مفصل سالم را ارائه می کنند.
از دیگر گزینه ها برای مدیریت استئوآرتریت زانو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ورزش/ فعالیت جسمانی/ فیزیوتراپی - حرکت و فعالیت برای بهبود و حفظ قدرت و دامنه حرکت زانو ضروری است.
حفظ وزن مناسب یا در صورت اضافه وزن کاهش کیلوهای اضافی - وزن اضافی استرس و فشار بیشتری را روی زانو وارد می کند، از این رو، توجه به وزن در مدیریت استئوآرتریت زانو مهم است.
استفاده از زانوبند - استفاده از زانوبند می تواند پشتیبانی، ثبات و تسکین درد را به همراه داشته باشد.
داغ یا سرد - استفاده از گرما یا سرما (به عنوان مثال بسته های ژل حرارتی یا سرمایی) می تواند به تسکین درد و التهاب کند.
کرم های موضعی (بی نیاز از تجویز پزشک) یکی از گزینه های کاهش درد هستند.
عمل جراحی جایگزینی مفصل زانو - آخرین گزینه بعد از شکست درمان های محافظه کارانه عمل جراحی زانو محسوب می شود.
یک متخصص فیزیوتراپی در کنار استفاده از مدالیته از تمام موارد بالا استفاده میکند